217وتار

"باران"بە بوکە بارانێ دەبارێ؟

10/25/2023 1:32:00 PM
عەلی شەریف

بەڵێ؛ ئاین دەتوانێ خەڵک بجوڵێنێ، بەڵام جیاوازی گەورە هەیە لە نێوان " سەرکردایەتی کردن " و " جوڵاندن " دا !. 

چەند سەرە قەڵەمێک  

*-رۆژی شەممەی رابردوو ڕێکەوتی ٢١- ١٠- ٢٠٢٣: کۆبونەوەی لوتکەی ئاشتی قاهیرە لە میسر دەستی پێکرد بۆ تاوتوێ کردنی رووداوی پەلاماردانی حەماس و دانانی سنورێک بۆ رێگرتن لە تەشەنە کردنی زیاتری ئەو ناکۆکیە مێژووییە کارەساتبارە.... 

یەکەم ؛ لەکۆی ژمارەی ١٩٣ دەوڵەتی نەتەوە یەکگرتوەکان تەنها ٣١ دەوڵەت بەشداریان کرد ، لەو ٣١ دەوڵەتەش ، ١٢ دەوڵەتیان ئەوروپی و رۆژئاوایی واتە ( نا عەرەبی و نا ئیسلامی )  بون و تەنها ١٩ دەوڵەتیان عەرەبی بوون . 

دووەم ؛  لەکۆی ٥٧ دەوڵەتی ئیسلامی و عەرەبی تەنها ١٩ دەوڵەتی عەرەبی ئامادەبون و بەشداریان کرد . 

سێیەم ؛ کۆبونەوەکە بێ هیچ دەرئەنجامێکی کاریگەر و پەیامێکی ڕوون و یەکگرتوو، جگە لەچەند داوا و خاڵێکی گشتی بۆ  ئاشتی وکۆتایی هێنان بە شەڕ و ئاڵۆزی..  کۆتایی پێهات . 

ئەم دەرئەنجام و بارودۆخەی کەلەو گردبونەوە لوتکەییە کەوتەوە گەلێ ئاماژەی سیاسی و پەیامی جۆراوجۆر دەدات بەدەستەوە کەلەهەمووی دیارتر و گرنگتر ئەوەیە کە حەماس کاروئاکامێکی تیرۆرستانە و تاوان و دەستپێشخەری کردوە  لە هەڵگیرساندنی خولی ئەمجارەی شەڕدا و دەوڵەتی ئیسرائیل مافی بەرگری و بەگژداچوونەوەی هەیە.  

*- " د. محەمەد سەلیم العوا " کەوەک مونەزرێکی بزوتنەوەی حەماس وایە و باوکی ناوبراو هاوبیروهاورێی حەسەن بەنا دامەزرێنەری ( اخوان المسلمین ) بوە ،کەناڵی جەزیرە پرسیارێکی ئاراستەکرد سەبارەت بە هێرشەکەی حەماس ؛ 

کەناڵی جەزیرە : کاتێ حەماس لە ٧ی تشرینی یەکەم پەلاماری اسرائیل دەدات و ١٤٠٠ کەسیان لێ دەکوژێ ، بەدڵنیاییەوە دەبێ تۆبزانی لەئاکامی ئەوەدا بەهەزاران لە گەلەکەت لە دانیشتوانی کەرتی غەزە دەکوژێ ، جگە لە بریندارو توشبوی هەزارانی تر و کەلەوانەیە بەوهۆیەوە کەرتی غەزە داگیربکات لەگەڵ لەباربردنی پرسی بەرگریکاری بەتەواوی .. 

بیرۆکەیەکی گونجا بو، لەم کاتەدا کە هاوسەنگی نیە ، بۆ ئەوەی رووبەڕووی ئەو پەرچەکردارە نەبینەوە کە تەحەمولی ناکەین ؟  

د.محمد سەلیم العوا؛ ئەگەر هەروا بمێنینەوە و بیر لە گونجان و کردار و پەچەکردار بکەینەوە کە لەوانەیە بەرەوروی خەڵکی غەزە ببێتەوە ئەوە یەک هەنگاو بەرەو پێشەوە ناچین ، 

ئەوە قسەی خەڵکانێکی بئ توانا و بێ ئێشن . 

ئەمما قسەی موجاهیدانی بەرگریکار ، دروشمیان ئەوەیە ( کوژراوەکانمان دەچنە بەهەشت و کوژراوەکانیان بۆ دۆزەخ ) ...هەروەها درێژە بە وەڵامەکەی دەدات و ئەڵێ ؛ 

گەلی فەلەستین و لاوانی فەلەستین تەنها نین ، ئەوان ملێۆنانن چ لەناو فەلەستین و خاکی داگیرکراو یا لە دەرەوەی فەلەستین و لە هەمووجیهان بەژمارەیەکی یەکجار زۆر کە هەمویان هەست دەکەن و دەڵێن و بەکرداردەیسەلمێنن کە گیانبازن لەپێناو رزگارکردنی مزگەوتی ئەقسا و پرسی ڕزگاری نیشتیمان هەر لە رووبارەوە تا دەریا .. 

بەڵام دەربارەی ئەوەی چی ئاقڵانی و چی باش نیە ، کەی دەبێ هەبین و کەی دەبێ نەبین .. بێ گومان ئەوە لای بزوتنەوەی بەرگری ئیسلامی لە غەزە و لوبنان دەزانن کە دەبێ چی بکەن و چۆن بکەن و خۆیان بۆ هەموو پەچە کردار ئامادە کردوە و بەوردی لێیان کۆڵیوەتەوە و رازیشن بە ئاکام و ئەنجامەکانی .  

وەبەلای ئێمەوە ئەوە " سەرەتای کۆتایی اسرائیلە " و لەوبروایەداین کە اسرائیل بەرەو نەمان دەچێت ، وەبەرانگاربونەوەی داگیرکەرفەرزو واجبە لەسەر هەموو ئەوانەی دەتوانن لە عەرەب و موسڵمانان . 

ئەو پشتیوانیە زۆرەی کە بەپارە و بەچەک ، هەروەها ئەو پشتیوانیە مەعنەویە جیهانەی کەلە سرائیل دەکرێ ، لەگەڵ ئەو فشارەی کە هەیە بۆ ئاسایی کردنەوەی پەیوەندی عەرەبی لەگەڵ اسرائیل هەموی بەشێکی گەورەیە لە پشتگیری کردنی مەعنەوی اسرائیل .. بەڵام ئێمە پشتیوانی مەعنەوی هەر لە خەڵک و گەلی فەلەستینی خۆمان وەردەگرین هەرچەند داگیرکەری سەهێونیش بەهێز بێت،  ئێمە دروشمێکمان هەیە کە کوژراوەکانمان لەبەهەشتدا دەبن و دەرگای ئاسمانیان بەسەرا دەکرێتەوە .بەڵام ئەوانەی کەلەگەڵ لایەنی بەرامبەر دەکوژرێن ئەوانە بەسزای خۆیان دەگەن رۆژی قیامەت .! 

*-تائیستا زیاتر لە ٥٤ دەوڵەت بەئاشکرا و چەندانی تر لەژێرەوە پشتگیری و پشتیوانی خۆیان بۆ اسرائیل لە دژی حەماس دەربڕیوە ، لەناو ئەو دەوڵەتانە ( ئەمەریکا و بەریتانیا و فەرەنسا ) هەن کە سێ لە پێنج ئەندامە هەمیشەییەکەی ئەنجومەنی ئاسایشی نێو دەوڵەتین لەگەڵ وڵاتانی یەکێتی ئەوروپاو کەنەدا و استرالیا کە زۆربەیان وڵاتی پێشەسازی و پێشکەوتوی جیهانن ..جگە لە دەیان دامەزراوە و ڕیکخراوی گەورەی نێودەوڵەتی وەک سندوقی دراوی نێودەوڵەتی و بانقی دراوی نێودەوڵەتی ... 

*- ئەمەریکا نەک وەک وڵاتێکی پشتیوان ، بەڵکە وەک دیوی دووەمی اسرائیل دەردەکەوێ و سەرۆک جۆبایدن ئەڵێ ( گرنتی سەرکەوتنی ئۆکرانیا و اسرائیل بابەتێکی ژیاریە بۆ ئاسایشی نەتەوەیی ئەمەریکی ) و هەروەها دوو لە گەورەترین و بەهێزترین فڕۆکە هەڵگرە کانی خۆی ڕەوانەی ناوچە کە دەکات و چەندین هەزار لە یەکە تایبەتەکانی ( ئەرکە قورسەکان ) لەگەڵ چەندین شارەزای بواری جەنگ و جەنەراڵی سەربازی دەنێرێت بۆ یارمەتی دان و دانانی پلانی هێرشی زەمینی لەگەڵ سوپای اسرائیل . 

*-تا ئێستا لە لەهەژدەهەمین رۆژی ململانێ دا زیاتر لە ٥٣٠٠ کەس لە کەرتی غەزە بونەتە قوربانی لەگەڵ زیاتر لە ١٥٥٠٠ کەسی تر ، جگە لە ١٥٠٠ کەسی تر کەوتونەتە ژێرداروپەردوەو هێشتا لاشەکانیان دەرنەهێنراوەتەوە ، لەگەڵ بەئامانج گرتنی ٨ هەشت سەرکردەی دیاری حەماس وجیهادی اسلامی ، هەروەها نزیکەی ٤٥% ی تەلارو خانوبەرەی غەزە رووخاو و بەکەڵکی نیشتەجی بون نەماوە ،زیاتر لە یەک ١ ملیۆن و ٢٠٠ هەزار کەس ماڵەکانیان جێهێشتوە و سەرگەردان بون ، رووبەرێکی گەورەی ٣٥٠ هەزار کیلۆمەتر دووجا بەرەو وێرانە و بێ خزمەتگوزاری بۆتەوە و چارەنوسی ٢٢٠٠٠٠٠دووملێۆن ودووسەد هەزار کەس لەژێر هەڕەشەی بۆردومان و مەرگایە... 

*-شەڕ هەرە بریارە مێژووییە سەختەکەی ناو کایەی سیاسیە ، یەکێ لە هەڵە و گرفتە گەورەکانی نێو دەسەڵاتی سیاسی لە ڕۆژ هەڵاتی ناوەڕاست و وڵاتانی دنیای سێ ،  تاکڕەوی و بڕیاری سەرۆکەکانە بێ گەڕانەوە و بێ تێپەڕبونی ئەو بڕیارەی بەناو چەندین فلتەری جۆراوجۆردا ، چونکە بڕیاری سیاسی نادروست و نا مەدروس دەرئەنجامی خراپ و کەمەر شکێنی بەدواوەیە کە زۆرجار هەستانەوەی زەحمەتە ! 

کۆمەڵگەی رۆژهەڵاتی بەگشتی و عەرەبی بەتایبەتی میللەتێکە کە ئاین و مەزهەب و ئەقڵی خێڵ ، لە نێو ململانێ و گفتوگۆکانیدا بەردەوام ئامادەیی هەیە و دەیبزوێنێ ، دەستبەرداری شوناسی سەرەتایی خۆی نەبوە و هێشتا لە ئاوێنەی رابردودا خۆی دەبینێ و لەگەڵیدا دەژی ، ئەوەندەی مەیل و خەون بەو رابردوەوە دەبینێ ، چارەکی ئەوە خوازیاری ئایندە و مەیلی سەردەم و گۆڕان و ئاڵوگۆڕەکانی نیە و نایەوێت لە دنیای کۆنی خۆی بەجی بهێڵێ یا جیابێتەوە لێی ! 

بەپێچەوانەوە ، اسرائیل سیستەمێکی دیموکراسی و پێشکەوتووی هەیە دەوڵەتێکە وێنەیەکی شارستانی و مەدەنی و پێشکەوتوی هاوچەرخانەی پێشکەش کردوە کە ئەمە لای زۆربەی دەوڵەتانی دنیا ڕوونە ، هۆکاری ئەوە ئەوەیە کە اسرائیل توانیویەتی زاڵ بێت بەسەر گرفتی شوناسی سەرەتایی خۆی و لێی جیابێتەوە و دەرباز بێت و بڕوای بە شارستانیەت و دەوڵەتی هاوڵاتی و مەدەنی هەبێ ، بەشدار و بەشێک بێ لە ژیانی پێکەوەیی و تەواوکاری جیهانی و لەسەر هێڵی گشتی کاروانی بۆپێشەوە چوی گەلانی پێشکەوتوی دنیا هەنگاوەکانی خۆی جێگیر و جێگیرتر بکات . 

*-دروستی هەر سیستمێکی کۆمەڵایەتی دیاریکراو لە شیکردنەوەی کۆتاییدا دەردەکەوێ ، لە توانای پەرەپێدانی ئامرازەکانی بەرهەمهێناندا ، یا ئەو بنچینە مادیەی کە کۆمەڵگە و شارستانیەت و رۆشنبیری لەسەر بنیات دەنێت . 

مێژووی زانست ، مێژووی ڕزگاربوونی پلە پلەیی مرۆڤە لە توڕە هات و نادروستی ، رزگاربونیەتی لە تەسەوراتی هەڵە ، لە تیڕوانین و بیرکردنەوە و خوێندنەوەی هەڵە بۆ دیاردە و دەرکەوتە سروشتی  و کۆمەڵایەتیەکان ، کلیلی گەشەکردن و پێشکەوتنی هەموو کۆمەڵگەیەک وابەستەی پێشکەوتنی هێزی بەرهەمهێنانەکەیەتی ، هێزی دەستی کاری سەلیقەو پیشەسازی و کشتوکاڵ و تەکنیکی و زانست و تەکنۆلۆژیای نوێیە کە ڕێخۆشکەر بوە لە بەدیهێنانی سیستەمی کۆمەڵایەتی تازە و بنیاتنانی دەوڵەتی نۆی هاوڵاتی .. 

یەکێ لە جیاوازیەکانی نێوان ئاین  و زانست ، یا ئیمان و مەعریفە ئەوەیە کە ئیمان لەسەر ظن هەڵچنراوە ،بەڵام زانیاری  لەسەر دڵنیایی . 

بەوپێیە ئاین لەسەر ئیمان و زانستیش لەسەر زانیاری بنیات دەنرێت، بزوتنەوەی ئاینی و ئیسلامی سیاسی زیاتر لەسەر تەسەوراتی ئاینی و ئیمان کەمتر خویندنەوەی دروستی بۆ واقیع و لەسەر بنەما و سروشتی ململانێ و بنەما ماددەکانی پێکهاتەی کۆمەڵگە و سیستەمی کۆمەڵایەتی دادەڕێژێ ، تەسەوراتی ئایدیۆلۆژی ئاینی  لای بزوتنەوە و ڕێکخراو و پارتە ئیسلامیە سیاسیەکان پانتاییەکی گەورەی هەیە و هەوێنی پلان و عەقیدە و دەمارگیری و توندڕەویە ،هەر ئەوەشە کە بوار و بیرکردنەوەیان سنوردار ئەکات و ئەوەی پێش خۆیان رەت دەکەنەوە و دژایەتی گەورەی ئەوەش دەکەن کە لە داهاتودا دەردەکەوێ ! 

*- بزوتنەوەی حەماس و مونەزیرەکانیشی هەرچیەک بن  بەشێکن لەو هاوکێشە گشتیە و لەو بازنە  داخراوە باوە ،  زاخاودراو بەتەسەوراتی ئایدیۆلۆژی و دابڕاو کە واقیع . و لە گۆشەنیگای باوی خێڵ و مەزهەب و رابردوەوە ، دوور لە سەردەمی ئێستا لە ژیان و سروشت و کۆمەڵگە دەڕوانن و هەر ئەو تێڕوانین و تەسەورە ئایدیۆلۆژیە هەڵە و نازانستیەیە کە خۆیان و گەل و کۆمەڵگەکەشیان دووچاری چەرمەسەری و وێرانە و کارەساتی جەرگبڕ کردۆتەوە ، گەلێکیان راکێشاوەتە ناو شەڕێکی نابەرامبەری هەمەلایەنەوە کە لەهیچ روویەکەوە بەراورد ناکرێ بە هێزو ئیمکانیەت و جبەخانە و تەکنۆلۆژیای سەردەمیانەی هێزی بەرامبەریان ... ! 

 بەڵێ ئەوە راستە کە " ئاین " دەتوانێ جوڵە دروست بکات، بەڵام جیاوازی زۆر هەیە لە نێوان " جوڵە و سەرکردایەتی"  کردن ! . 

سۆشیال میدیا

ڕۆژنامەی زەمەن