قەندیل دەکرێتە قوربانی مانەوەی ڕۆژئاوا
5/17/2025 9:29:00 AM
بەختیار شارەزووری و سەرکەوتی جیهاز
ململانێ و جەنگی
ناوچەیی و جیهانییەکان چۆتە قۆناغێکی نوێوە ، ناکرێ بەهەمان پیودانگی بیست ساڵی پێشوتر
سەیری چۆنیەتی و کوالێتی جەنگ و پەیوەندی و ململانێکان بکەین ، بەتایبەت کە لە
بواری سەربازیدا گۆڕانکاری زۆر خێرا و گەورە دروست بوە ، ئەمەش لە بواری تەکنەلۆجیای
سەربازی و درۆندا ، ئەگەر پێشتر سێ بوار هەبوبێ بۆ بناغەی پەیوەندیەکان لە ڕوی
جوگرافییەوە( وشکانی ، ئاوی ، ئاسمانی) و وشکانی ئەولەویەت بوبێ ، ئەوا ئێستا بە
پلەی یەکەم جەنگ لەناو ئاو و لەسەر زەوییەوە گواستراوەتە بۆ ئاسمان و جەنگەکان لە
زەویدا نین بەڵکو لە ئاسماندان ، ئەمەش کاتێ دەتوانی ژمارە بیت کە تەکنەلۆجیای
ئاسمانیت بەهێز بێت.
لەم ڕوانگەیەوە
خەباتی چەکداری و پارتیزانی ئەگەر ببێت بە چەکی کلاسیکی و هەتا جۆرێک لە چەکی پێشکەوتو
، ئەوا ناتوانێ وەک پێویستی شۆڕش و پارتیزانی بگاتە ئامانج بۆ ڕوخاندنی دەستەڵاتێک
یان حکومەتێک بە تایبەتیش کە نابەرامبەر بێت ، لێرەوە ئەگەر بەردەوامیش بە پارتیزانی
و خەباتی چەکداری بدرێت تەنها دەبێتە هۆیەک بۆ بونی بەرگریکاری ، لێرەوە دەکرێ قۆناغی
نوێی تورکیا و پەکەکە بخوێنرێتەوە لەگەڵ گۆڕانکاری
ناوەکیدا:
پێش ئەوەی بچینە
سەر ڕێکەوتنەکەی پەکەکە و تورکیادەبێت هۆکارە پێشینەییەکانی ببینرێت ، لە قۆناغی
ترامپدا گۆڕانکاری گەورە دروست بوە ، ئەمریکا و ڕوس لەسەر زۆرێک لە کێشەکانیان گەیشتونەتە
ڕێککەوتن هەر لە ئۆکرانیاوە تا تورکیا و ئێران و سوریا و وڵاتانی تر ، ئەمریکا و ڕوس
و چین لەسەر بناغەی بەرژەوەندی هاوبەش گەشتونەتە جۆرێک لە ڕێککەوتن هەر لە باج و
دابەشکاری هەژمون لە جیهاندا و لە تایوانەوە تا کێشەی هەردوو کوریا و هتد ، ئەمەش
بەمانای ئەوەنیە بەریەککەوتن و جەنگی بچوک و نمایشی سەربازی بچوک نەبێت ، ئەم کێشانە
کە ڕوو دەدەن کاتێ دەگاتە بازنەی بەرژەوەنی باڵا دەوەستێت ، وەک کێشەی هند و
پاکستان ، لێرەوە تورکیا لەڕوی جیوپۆلەتیکەوە بۆ زلهێزەکان گرنگی گەورەی هەیە ، ئێران
و تورکیا دوو زلهێزی ناوچەیین و هاوبەرژەوەندین ، بۆیە کاتێک سوریا دەکەوێتە ژێر هەژمونی
تورکیا لەڕێگەی شەرعەوە بە گڵۆپی سەوزی چین و ڕوسیاوە بوە لەبەرامبەر کارتی تردا ،
واتا ئەگەر ئێران بۆ ڕوس و چین گرنگ بێت ئەوا تورکیا بۆ ئەمریکا و ناتۆ گرنگە ، وە
تورکیا وەک پێشڕەوی سونەکان بە تایبەت وڵاتانی خلیج گرنگە ، تورکیا کەوتوتە قۆناغێکی
نوێ هەم لەناوخۆدا هەم لە دەرەوەدا ، لەناوخۆ کورد بۆ هەڵبژاردنەکان گرنگە و لە دەرەوەش
سوریا بە تایبەت بۆ تورکیا زۆر گرنگە ، ئەمریکا لەگەڵ تورکیا لە ڕێگەی سعودیەوە لەسەر
سوریا گەیشتوەتە ڕێککەوتن ، سوریای نوێ دروست دەبێ زیاتر لەژێر هەیمەنەی تورکیا دەبێت
، خۆسەری ڕۆژئاوا بێ ڕێککەوتنی ژورە تاریکەکان ناگات بە هیچ و دەبێت پابەند بێت بەو
ڕێککەوتنە ناوچەیی و جیهانیانەوە ، کە لەپشتەوە
دەکرێت ، خۆشیان باش تێدەگەن و یارییەکی جوان دەکەن ، لەبەرمبەردا ئێران بەجۆرێکی
تر دوای لوبنان و یەمەن لە عێراقدا دەمێنێتەوە ، بەڵام بە فۆرمێکی تر ، لێرەوە
داواکاری تورکیا بۆ مافی ڕۆژئاوا چەکدانانی پەکەکەیە ، ئەمریکا هەڵدەسێت بەم ڕێککەوتنە
، واتا قەندیل دەبێت بکرێتە قوربانی بۆ مانەوەی ڕۆژئاوا لە چواچێوەی ڕێککەوتنی زلهێزەکان
، ئەوەشی دەوترێت قەندیل دەبێتە شوێنی داعش ، لە ڕاستیدا داعش تورکیا دروستی کرد بۆ
پاراستنی سنور و هەژمونی خۆی و کارتێک بەرامبەر ئەمریکا کە ئەگەر ڕێککەوتنی لەگەڵ
نەکات دەتوانێ ترس بۆ بەرژەوەندییەکانی دروست بکات ، کاتێک سوریای دەست دەکەوێت ئیتر
کاری بە کارتی داعش نامێنێ و یەکێک لە داواکارییەکانی ڕێککەوتنی سعودیەی نێوان ئەمریکا
و سوریا نەمانی داعشە ، واتا ئەگەر پێشتر ترسی ئەوە هەبوبێ پەکەکە لە قەندیل نەمێنێ
داعش شوێنی بگرێتەوە ئەوا لە ئێستادا پێچەوانەکەی ڕاستە ئەگەر پەکەکە نەچێتە ژێرباری
ڕێککەوتنە نهێنییەکانەوە ئەوا داعش بەکاردەهێنرێت هەم بۆ ڕۆژئاوا و هەم بۆ قەندیلیش
، بەڵام قەندیل دەکەوێتە ژێر دەستەڵاتی عێراق و هەرێم ، بە مانایەکی تر ئیتر ئەگەر
تورکیا پێویستی بە دوژمنێک بێت ئەوا وەک چۆن بۆ تەواوکردنی یەکتر لەگەڵ ئێران ئەم
سیناریۆیەیان کردوە دوبارەی دەکەنەوە ، لە ڕویەکی ترەوە چەکدانانی پەکەکە بە مانای
کۆتایی نیە بە سەنتەر چونکە پەکەکە لە ئێستادا لە یەک سەنتەر زیاتری هەیە هەر لە ڕۆژئاواوە
تا هەندەران و تا ناوخۆی تورکیا کە دەکاتە ئەوەی دەوترێت خەباتی پەکەکە ٢٥٪لە قەندیلە
و خەباتیشی فرەلایەنەیە ( چەکداری ، سیاسی ، دبلۆماسی ، دیموکراسی ناوەوە ، فەرهەنگی
، ئابوری) ئەوەشی دەوترێت ئاشبەتاڵ و بەراوردی دەکات بە ئاشبەتاڵی٧٥ و تەنها ترسی
دووبارەبونەوەیە و ترسە لە بێ متمانەیی تورک ، لەم حاڵەتەدا ئەم ڕێککەوتنە دوو سەرەیە
چی تورکیا و چی پەکەکە ئەگەر تێکی بدەن هەردوو لایان زەرەرمەند دەبن و لەم حاڵەتەشدا
پەکەکە دەتوانێ زۆر بەخێرایی بەشێوەی تر دژی تورکیا دروست ببێتەوە ، بەتایبەت لە
قوڵایی تورکیا ڕێکخستنێکی تۆکمەی هەیە ، بەچڕیش لە ئەنقەرە و ئەستەنبوڵدا ، هەر بۆیە
ڕۆژئاوا ئێستە وەک سەنتەری سەرەکی گۆڕینی خەباتی پەکەکە دەبینرێت و تورکیاش گەر هەولێرێکی
تریش دروست ببێت وەک چۆن لەگەڵ هەولێر کێشەی نیە ئاواش لەگەڵ ڕۆژئاوا کێشەی نابێت
، بەو مەرجەی لەناو تورکیا جۆرێک لە ئۆتۆنۆمی بە کورد ڕەوا ببینرێت.