958وتار

پیرۆزبای و چەند سەرنجێك

6/10/2020 10:31:00 AM
موعتەسەم نەجمەدین

بەرێزان كاك سیامەندی موعینی و هەڤاڵ زیلان وەژێنێ
سەركردایەتی و تەواوی تێكۆشەرانی ماندونەناسی پارتی ژیانی ئازادی كوردستان(پژاك).
دوای رێز و سڵاو
       هیوادارم بەردەوام لەش ساغ و تەندروست باش بن، بەردەوامبن لە خەبات و تێكۆشانی رەواو پیرۆزی رزگاری نیشتمانی و نەتەوەی كوردستان.
       پڕ بەدڵ پیرۆزبای لە هاورێم كاك سیامەندی موعینی و هەڤاڵ زیلان وەژێنی دەكەم، كە بە هۆی لێهاتوی و دڵسۆزی و سەركەوتنیان لە سەركردایەتی بزوتنەوەی رزگاریخوازی كوردستان و پارتی ژیانی ئازادی كوردستان جارێكیتر وەك هاوسەرۆكی ئەم پارتە تێكۆشەرە بۆ جاری دووەم هەڵبژێردرانەوە.
        پیرۆزبای لە تەواوی ئەندامانی نوێی مەجلسی سەركردایەتی و تەواوی گەلی كورد دەكەم، پێموایە سەركەوتنی ئەم كۆنگرەیە لە جەوهەردا سەركەوتنی هەموو گەلی كوردە.
         ئەوەی مایەی رامان و ئومێدە پژاك لە كاتێكدا كۆنگرەی خۆی دەبەستێت، دۆخی ناوخۆی كوردستان و جیهان بە گشتی لە بارێكی زۆر دژوار و ئاڵۆزدایە. ئەمە لە كاتێكدا زۆربەی حزب و رێكخراوە سیاسیە كوردیەكان بە دەست قەیرانێكی رێكخراوەی و عقڵیەتی پاوەخوازی كەسێتیەوە دەناڵێنن. عەقڵیەتی بەرژەوەندخوازی و بیری تەسكی حزبایەتی ئەو دۆخەی خوڵقاندوە، كە ئەنجامدانی كۆنگرەی تەندروست ببێتە گرێیەكی سیاسی و دەرونی سەركردایەتی سیاسی ئەم حزبانە، كە بەزۆری تا ئەمرۆ لە كەسانی خێڵەكییان عەقڵ كلاسیك پێكهاتوون. بەرژەوەندی تاكە كەسی و چاوچنۆكی سیاسی ئەو بارەی خوڵقاندوە نەتوانن لە گەڵ گۆڕانكاری و پێشكەوتنەكانی جیهان بە تایبەتی لە بواری كاری رێكخراوەیدا هەڵكەن و تەسلیم بە ئیرادەی ئەو گۆڕان و پێشكەوتنانە ببن. هەر ئەم واقعە وایكردوە، كە ئەنجامدانی كۆنگرە بۆ ئەم توێژە لە لوتكەی دەسەڵاتی زۆرێكلە حزبە كوردیەكان ببێتە كار و چالاكیەكی زۆر گران و پڕ ئاستەنگ، بۆیە دەرئەنجام ئەم سەركردانە بە زۆری پەنا بۆ ئەنجامدانی كۆنگرەیەكی كارتۆنی بە تاكرەوی و سەپاندنی ئەجندای سەرۆك و هەندێك جاریش بە تەوافقی پێشوەختە و بە رێكەوتن لە نێوان گروپێكی سەركردایەتیدا ئەنجام دەدەن.
 بەڕامان لە پرۆسەی ئەنجامدانی كۆنگرە و دەرهاویشتەكانی، جگە لە فۆرمی پارتی دیموكراتی كوردستان و هاوشێوەكانی لەوانەی خاوەن دوكانی حزبی و سیاسین، كە سیستمێكی زۆر توند و سەپێنەر و تاكرەوی هەیە و كەس ناتوانێت بە زارەكیش بێت نارەزای و رەخنە لە ئەنجامی كۆنگرە بگرێت و تەنیا سەرۆك بۆخۆی حەكیمە و نەخشە و ستراكچەری كۆنگرە دیاری دەكات و بریار دەدات. لە زۆربەی حزبەكانیتر فۆرمێكی نوێ بەرجەستە دەبێت، كە  رێگا و شێوازی تەوافقە. لەم فۆرمەدا  دەرئەنجام بەهۆی پێكدادانی بەرژەوەندی ئابوری و سیاسی سەركردەكانەوە لە كۆتای ئەم شێوە پرۆسەیەدا، نارەزای و تورەی زۆر دەخوڵقێت و هەندێكجاریش دەگاتە ئاستی دروستبوونی ئینشیقاق و جیابوونەوەو كەرتبوون. 

بەرێزان:
        ئەنجامدانی كۆنگرە لەم دۆخە ئاڵۆز و پڕ لە قەیران و كێشەیەدا، چ لە سەر ئاستی ناوخۆی بێت یان دەرەكی، لە قۆناغی خەباتی چەكداری و شەڕی پارتیزانیدا، لە شاخ و بەو هەموو بێ ئیمكانیەتە بۆخۆی جێگای سرنج  ورێز و دەست خۆشیە.
ئەنجامدانی پرۆسەی هەڵبژاردن بە پەیرەوكردنی ئازادی و دەنگدان و ئاڵوگۆری دەسەڵات و دەستاودەستكردنی پۆست و پلە باڵاكان، كە پژاك بۆ ماوەی پازدە ساڵ و لە شەش خولی یەك لە دواییەكدا ئەنجامی دەدات گەواهی ئەوەن، كە ئەم حزبە لە سەرێگایەگی تەندروست و سەردەمیانەیە و ئایندەی روون و جێگای ئومێدی خەڵكی كوردستانە.
سەركەوتنی پارتی ژیانی ئازاد لەم تاقیكردنەوەیەدا و وەرگرتنەوەی شەرعیەتی دیموكراسی لە هاوشانی شەرعیەتی شۆرشگێری نمونەیەكە تا ئەمرۆ زۆر بە دەگمەن  لە پرۆسەی ئەنجامدانی كۆنگرەكانی حزبە كوردیەكاندا بینراوە. بۆیە هیوادارم تەواوی حزبە كوردیەكان ئەم فۆرمە بگرنە بەر و بونیادی سیاسی خۆیان بە تەندروستی بنێنەوەو خۆیان لە سەربناغەیكی تەندروست و بەهێزی شەرعیەت دامەزرێننەوە.

لە ئەمرۆدا زۆربەی حزبە كوردیەكان بە دەست گرفت و نەخۆشی گەندەڵی و نادادپەروەریەوە دەناڵێنن، ئەمەیش وایكردوە تەواوی جومگەكانی كاری رێكخراوەی حزب دارزێنێت و قاعیدەی جەماوەری خۆیشی لە دەست بدات بەزۆری ئەم حزبانە دەرئەنجام بە ناچاری دەبنە حزبی رێكخستن و ئەندام و متمانەی خەڵك و خاسیەتی جەماوەری لە دەست دەدەن.
یەكێك لە قەیران گەورە و سەرەكیەكانی كاری رێكخراوەی سیاسی لە كوردستاندا لە پرۆسەی وەرگرتنی شەرعیەتدایە. لەم وڵاتەی ئێمە شەرعیەتی شۆرشگێری بوەتە بار بەسەر خەڵك و فۆرمی سیاسی كوردیەوە. لە ژێر پەردەی شەرعیەتی شۆشگێری پاوانی دەسەڵات و حوكمرانی و فەرمانرەوای بە شێوەیەكی ناتەندروست دەكرێت. لە بارە گشتیەكەیدا ئەمرۆ حزبی كوردی لە نێوان دوو شەرعیەتدا ئەم بەرو ئەوبەر دەكەن، كە لە واقعدا هەردوو جۆرەكە ئێكسپایەر بوونە و سەردەمیان بە سەرچوە و بەواقعی هیچ كاریگەریەكیان نەماوە، جگە لە هەوڵێك بۆ تەفرەدان و سەپاندنی ناشەرعیانەی كۆمەڵێك سەركردەی كلاسیكی و پاوەنخواز نەبێت.
ئەم دوو جۆر شەرعیەتە، كە شەرعیەتی بۆماوەیتی (التوريث) و شەرعیەتی كارێزمای و تەنیا كەسیە. رەتكردنی ئەم دوو فۆرمە و بەرجەستەكردنی شەرعیەتێكی دیموكراسی و یاسای لە لایەن هەر حزب و رێكخراوێكی سیاسی كوردیەوە بۆ خۆی نەك هەر جیگای دەستخۆشیە، بەڵكو ئاماژە و هێمای پێشكەوتن و بونیادی تەندروستی ئەو حزب و رێكخراوەیە، كە ئەم فۆرمە پەیرەو دەكات. هیوادارم پژاك توانیبێتی لەم تاقیكردنەوەیەدا سەركەوتو بێت و ببێتە پێشەوا بۆ بەرجستەبونی ئەم فۆرمە لە تەواوی كوردستاندا.

دۆزینەوە و بەرجەستەكردنی فۆرمێكی نوێ بۆ هاوپەیمانی و پێكەوە هەڵكردن و پێكەوە تێكۆشان و خەباتكردن، وەك ئەوەی لە بەیاننامەی كۆتای كۆنگرەدا ئاماژەی پێكراوە، هزر و ئەرك و كردارێكی پیرۆز و تەندروستە هیوادارم تیایدا سەركەوتوو بن.

بەرێزان:
هیچ گومانێك نیە، كە لە ئەمرۆدا جیهان لەقۆناغی پەرینەوەیدا بۆ سەردەم و فۆرمێكی نوێی هزری، ئابوری، سیاسی كەلتوری ژانی لە دایكبوونێكی نوێ لە بواری پەیوەندیە نێودەوڵەتیەكان و سیستمێكی نوێی جیهانی دەیگرێت، مەرگی دونیای تاك جەمسەری ئەمریكا بوەتە واقعێك، تەنانەت خودی ئەمریكیەكان بۆخۆیشیان نكۆڵی لێناكەن. لە ئەمرۆد لە قۆناغی كۆتای جیهانگیری و لە سەر داروپەردووی داروخاوی جیهانی تاك جەمسەری شێوە ئەنارشیزم و ئاڵۆزیەك خوڵقاوە، وایكردوە ئەركی تەواوی گەلان وڵاتانی جیهان بۆ گەیشتن بە كەنارەكانی ئارامی و سەپاندنی ئەجندا و مافەكانیان زۆر گران و پڕ ئاستەنگ بێت. لەم دۆخەدا تەواوی گەلان، پێش هەموو شتێك پێویستیان بە فراونكردنی دنیابینی خۆیان و كردنەوەی عەقڵ و هۆشیان هەیە. خوێندنەوەی تەندروست و ژیرانە بۆ گۆرانكاریەكانی جیهان، ئەرك و خەباتی گەلان ئاسانتر و كەم گرفتتر دەكات، بۆیە پێویستە ئێمەی كوردیش بە باشی ئەم گۆڕانكاریانە بخوێنینەوەو بزانین ئێمە و نەیار و دوژمنەكانمان لە كوێی هاوكێشەی سیاسی نوێداین و هاوسەنگبوونەوەی هێز، ئێمە بەرەو چ ئاقارێك دەبات. ئەركی سەركردایەتی كوردە لەم دۆخەدا لە لایەك بە وریایی و ئاگایەوە كار بۆ بەدیهێنانی مافە رەواكانی گەلەكەمان بكەن و لە دیوێكیتریشدا كار بۆ پاراستن و پارێزگاریكردن لە میللەتەكەمان بكەین و دوریبكەینەوە لە كارەسات و فەوتان.

لە چەند ساڵی رابردودا و بە دیقەتتریش لە قۆناغی جیهانگیریدا بەهۆی پێشكەوتنی تەكنۆلۆجیا و زیادبوونی زۆری خێرایی گەشەی ئابووری، ئەو بارە خوڵقا، كە بەرهەمهێنانی شمەك لە سەر ئاستی جیهان زۆر لە بەكاربردن زیاتر بێت، ئەمەش بوە هۆی تێكچونی پەوەندی نێوان خواست و خستنەروو، كە دەرئەنجام سەرهەڵدانی قەیرانێكی ئابووری و سیاسی ستراكچەری لێكەوتوەتەوە.
 زیادبوونی بەرهەمهێنان بە شێوەیەك، كە زۆر لە قەبارەی بازاری خواست زیاترە، ئەو بارەی خوڵقاند، كە بازار و گەشەی ئابووری لە سەر ئاستی جیهان زۆر لە سفر نزیكببێتەوە و قەیرانێكی ئابوری مەترسیدار بخوڵقێنێت، كە زۆر ئەستمە هیچ گەل و نەتەوەیەك بتوانێت بە سەلامەتی و بێ زیان لێی دەرباز بێت. ئەم قەیرنە وایكردوە سەرمایەداری لە پێناو مانەوەو خۆپارێزیدا بچێتە قۆناغی وەحشیگەرای و شەلم كوێرم بكەوێتە لێدانی تەواوی رێكخراوە جیهانیەكان و تەواوییاسا و رێسا جیهانیەكان بخاتە ژێر پێیەوە.
 لە بواری تێۆری ئابوریدا یەكێك لە ئەگەرەكانی ئەمریكا ئەوەیە قبوڵی گۆڕانكاریەكان بكات و رازیبێت بە بەرجەستەبوونی دونیا و جیهانی فرە جەمسەری، بەواتە لە لوتكەی دەسەڵاتی جیهاندا دەبێت شەریك قبوڵ بكات، لەم ئەگەرەیشدا دەبێت لە هەردوو بواری ئابوری و سیاسیدا لە فۆرمی ئادەم سمسەوە بگەرێتەوە بۆ كینز، بەواتە بە تەواوەتی دەستبەرداری فۆرمی لیبرلیزمینوێ بێت.

         لە بارە گشتیەكەیدا، لە ئەمرۆد سێ فۆرمی نوێی هزری، سیاسی تارمایەكانیان بەدەر كەوتون. ئەم سێ فۆرمە هەریەكەیان تایبەتمەندی خۆی هەیە و هەڵگری رەگەزەكانی ئابوری، سیاسی، كەلتوری، ئایدیۆلۆجیشە. فۆرمی سەرمایەداری لیبرالی، كە تا ئەمرۆ كەمترین نیشانەكانی كامڵبونی دەركوتوون، بە دیارترین ئاماژەی پاشەكشێی ئەوەیە، كە لە تێۆری ئادام سمس، كە بناغەی سەرەكی لیبرالیزمی نوێیە دەیكات. فۆرمی چینیەكان، تایبەتمەندی چینی هەیە، و زیاتر وەك فۆرمێك بۆ خودی چین خۆی و ئەو وڵاتە جیهانیانەی دەتوانن لە دەرەوەی فۆرمی لیبرلیزمی نوێخۆیان ساغكەنەوە، دەگونجێت.  ئەم فۆرمەی چینیەكان لە ئەمرۆدا لە رووی هزری و سیاسی و ئابوریەوە خۆی لە پرۆژەی رێگای ئاورێشمی چینیەكان نمایش دەكات.
 سێیەمیش فۆرمی نوێی روسەكان، كە لە كرۆكدا خەونی زینوكردنەوەی یەكێتیەكی نوێ بە شێوەیەك لە شێوەكان دووبارەكردنەوەی یەكێتی سۆڤیەت بێت، بە خاسیەت و شێوەو بەرگێكی نوێوە. ئەم فۆرمە، لە ئەمرۆدا لە ژێر ناو و دروشمی هاوپەیمانی ئۆراسیادا خۆی نمایش دەكات، ئەجندای بۆ وڵاتانی دەرەوەی خۆی بە روونی دەركەوتوە. بەشێوەیەكی گشتی دابەشكردنێكی نوێی ناوچەی هەژمونی وڵاتە زلهێزەكان قۆناغ بە قۆناغ بەرجەستە دەبێت. لەم پرۆسەیەدا هەریەك لەم جەمسەرانە لە بواری پەیوەندی دەرەكیدا ئەجندا و دنیابینی و فۆرمی تایبەت بەخۆی هەیە.

 لەم دابەشبوونە نوێیەدا تەواوی وڵاتانی جیهان بە سەر ئەم سێ جەمسەرەدا دابەش دەبن، هەرچی چینیەكانە سیاسەتی رێگای ئاورێشمی و پشتیوانیان كردوەتە بناغەی سیاسەتی دەرەكیان. وەك ئەمریكیەكان لە گەڵ ئەوەی تا ئەمرۆ هیچ سیمایەكی نوێی سیاسەتی دەرەكیان دەرنەكەوتوە، بەڵام هەڵسوكەوتەكانیان ئاماژەی ئەوەن، كە لە ئەمرۆ بەدواوە ئەمریكا سیاسەت بە فۆرم و شێوازی رابردو بەتایبەتی سەردەمی شەڕی سارد ناكات، بەواتە كار لە سەر سەرلەنوێ دارشتنەوەی هاوپەیمانی نوێ دەكات، دیاریترین ئەم هاوپەیمانیەی ئەوەیە، كە لە ئەمرۆدا لە گەڵ سعودیەكان و وڵاتانی كەنداو وێنای دەكێشێت و قۆناغ بە قۆناغ كار لە سەر كامڵبونی دەكات، لەم پرۆسەیەدا دوو ئەركی سەرەكی دەكەوێتە سەر، لە لایەك پێویستە كێشەی وڵاتانی كەنداو، كە لە ئەمرۆدا جیابونەوەی وڵاتی قەتەر و نزیكبونەوەی لە توركیا و تا ئاستێك ئێرانیش بوەتە گرفت بۆ تەواوی وڵاتانی كەنداو و ناراستەخۆ سەرئێشەو گرفت بۆ سیاسەتەكانی ئەمریكایش دەخوڵقێنێت چارەسەركات. كێشەی دووەم، كێشەی دەركردنی عێراقە لەژێر هەژمەن و دەسەڵاتی ئێرانیەكان.
            لەم بوارەدا هەرچی روسەكانە ئایدیۆلۆجیا و فۆرمی ئۆراسیای نوێ دەكەنە بناغەی سیاسەتی دەرەكیان، لەم پرۆژەیەدا كار بۆ دامەزراندنی هاوپەیمانیەكی نوێ دەكەن، كەزۆربەی وڵاتانی ئاسیاو ئەوروپا لە خۆ بگرێت. لەم ستراتیجەیش دا ئەجندا و دنیابینی تایبەت بە خۆیان هەیە. هەرسێ ئەم فۆرمە وێنە و بەرنامەیان بۆ وڵاتانی داگیركەری كوردستان و كوردیش هەیە. هەریەكەیان بە شێوەیەك دەیەوێت پرسی كورد چارەسەر كات، كە لە گەڵ ئەجندای سیاسی خۆیدا دەگونجێت. هەرچی ئەمریكیەكانە ئامژەی ئەوە دەكەن، كە لە ئایندەدا كوردستان دەبێتە پێگە و هاوپەیمانی ستراتیجی ئەوان و دەستبەرداری نابن، ئەگەر چی كورد بۆ خۆی ئەزمونێكی زۆر تاڵ و دژواری لە گەڵ ئەمریكادا هەیە، بەڵام لە ئەمرۆدا ئەم پێشنیارە موغریترین خستنەرووی سیاسیە بۆ كورد، چونكە لە دووتوێی پەیمان و موجامەلەكانی ئەمریكا بۆ كورد دامەزراندنی دەوڵه‌تێكی نەتەوەی بەروونی دەخوێندرێتەوە. وەك روسەكانیش، كە دەیانەوێت كورد لە چوارچێوەی پرۆژی ئۆراسیادا خۆی ساغكاتەوە، چەندین مەرجیان بۆ قبوڵكردنی هەیە، بەڵام باڵاترین دەستكەوتی كورد لەم پرۆژەیەدا وەرگرتنی مافی خودمەختاریە، لە چوارچێوەی دەسەڵاتی حكومەتە داگیركەرەكانیدا. فۆرمی چینیەكان بۆ تەواوی وڵاتانی جیهان وەك یەك وایە، بەشداریكردن لە پرۆژەی رێگای ئاورێشمی بناغەی هاوبەشی و هاوپەیمانی چین و وڵاتی بەشدارە. بە پێی نەخشەی ئەم رێگایە دەشێت بە كوردستانیشدا تێپەرێت، ئەمە ئەگەر كوردەكان بریار بدەن. ئەم پرۆژەیەی چینیەكان، كە رەنگە دادپەوەرترین خستنەرووی سیاسی بێت بۆ كورد، بەڵام هیچ پشتیوانیەكی هێزی نیە تا كورد لە هێرش و پەلاماری نەیارانی بپارێزێت، هاوكات بەوەی لە ئەمرۆدا ئەمریكیەكان گەورەترین دوژمنی ئەم پرۆژەیەن، بەشداریكردن تیایدا راستەوخۆ دەتباتە بەرەی نەیاری ئەمریكاوە، ئەمەیش بۆ میللەتێكی لاوازی وەك ئێمە رەنگە دەرئەنجامەكەی زۆر كارەساتبار و خراپ بێت.

         بەڕامان لەواقعی پەیوەندی نێوان وڵاتانی داگیركەری كوردستان و زلهێزەكانی ئەمرۆی گۆرەپانی جیهانی وارێكەوتوە، كە تەواوی ئەم وڵاتانە بكەونە بەرەی روسیاوە. وڵاتانی ئێران، سوریا، توركیا، بە تەواوەتی خۆیان لە بەرەی روسیادا ساغكردوەتەوە، هەرچی حكومەتی ناوەندی عێراقیشە بەوەی تا ئاستێكی زۆر لە ژێر هەژمونی ئێراندایە، دەكرێت بڵێین ناراستەوخۆ ئەمیش لە بەرەی روسیادایە. لە واقعدا ئەو شەڕ و ناكۆكی وپێكدادانەی زیاتر لە ساڵێكە لە نێوان ئەمریكا و ئێراندا دروستبوە لە جەوهەردا شەڕی دەركردنی ئێراقە لە بازنەی هەژمونی روسیاو ئێران و رێگرتن لە روسیا بۆ گەیشتن بە ئاوە گەرمەكانە. روسەكان پرۆژەی ئۆراسییایان كردوەتە بناغەی هەڵسوكەوتی سیاسیان، كە لە جەوهەردا وادارێژراوەیان بەرێكەوتیش بێت وا كەوتوەتەوە، كە لە بەرژەوەندی وڵاتانی داگیركەردایە.
      كۆی ئەم راستیانە وادەكات، كە پێویست بێت ئێمە ئاشنایی تەندروست و راستمان لە سەر ئەجندا و ستراتیجی وڵاتە زلهێزەكان هەبێت، بە تایبەتی ئەجندای روسەكان، چونكە لە ئێستادا لە هەموان زیاتر قسە و دنیابینی خۆی بۆ پرسی كورد لە چوارچێوەی پرۆژەی ئۆراسیادا خستوەتە روو. روسەكان پرۆژەی ئۆراسیایان وەك ستراتیجێك بۆ پێكهێنانی هاوپەیمانیەكی نوێ، كە زۆربەی وڵاتانی ئەوروپاو ئاسیا بگرێتە خۆی دەخاتەروو. ئەم پرۆژەیە، كە لە گەوهەردا  بەزۆری والێك دەدرێتەوە، كە بۆ بەرژەوەندی و ئامانجی وڵاتە هەرێمایەتیەكان پێشنیار كراوە، بەواتە شێوە موجامەلە و ئیغرایەكی زۆری تێدایە بە تایبەتی بۆ وڵاتانی توركیا و ئێران، هەر ئەمەش هۆی سەرەكی ئەوەیە لە ئەمرۆدا هەردوو ئەم وڵاتە، كە بە درێژای مێژوو زۆر بە دەگمەن لەیەك بەرە و بەیەك ئاراستەی سیاسی كاریان كردوە پێكەوە ببنە بەشدار لەم هاوپەیمانیە و هەردوولایان ببنە دۆست و هاوپەیمانی روسەكان. لە دەیەی یەكەمی سەدەی بیستویەكدا ئاماژەكان بەزۆری بەو ئاراستەیە بوون، كە نەزمی نوێی جیهان هەردوو ئەم وڵاتە لە بازنەی وڵاتە بەهێز و گرنگەكان لە نەخشەی جیۆپۆلیتیكی جیهانی دەسرێتەوەو چیتر وەك سەردەمانی پێشوو گرنگی و قورساییان نامێنێت، بەڵام توندبوونەوەو قوڵبونەوەی ناكۆكی و پێكدادان و ركەبەرایەتیەكانی نێوان روسیا و چین و ئەمریكا جارێكیتر ئەم وڵاتانەی هێناوەتەوە گۆرەپانی جیۆپۆلۆتیكی جیهانی و رۆڵی گرنگیان پێدەبەخشێت. لە ئەمرۆدا بەروونی ئەو واقعە دەبینین، كە توركیا چۆن بەخێرایی كار بۆ زیندوكردنەوەی ئەجندای عوسمانیەت و نوێكردنەوەی پێگە و سەنگی جیهانی خۆی دەكات، سەركێشانە پەلاماری زۆر ناوچە و وڵات لە خۆرهەڵاتی ناورەاست دەدات، هاوكات ئێرانیەكانیش بەردەوامن لە هەناردەكردنی شۆرش و سەپاندنی ئەجندای هەرێمایەتی خۆیان.
         لەم پرۆسەیەدا، ئۆراسیا وەك ئایدیۆلۆجیایەكی نوێ دنیابینی و بۆچونی خۆی لە مەر پرسی كوردیش خستوەتەروو. دیارترین ئەو بۆچونانە لە زاری داهێنەری پرۆژەكە ئەلئەسكەندەر دۆگین، كە بە عەقڵی پوتین ناسراوە خراوەتە روو، دۆگین راشكاوانە دەڵێت: كورد لە بەرژەوەندیاندایە لە چوارچێوەی هاوپەیمانی ئۆراسیادا خۆیان ساغكەنەوە. پێشنیاری ئەم پرۆژەیەبۆ چارەسەری كێشەی كورد بەو شێوەیە، كە بە هەندێك مافی سەرەتای رازیببن، روسەكان گوشار لە سەر توركیا دەكەن تا رازیبێت بە پێدانی هەندێك ماف بە كورد، بەڵام ئەگەر كوردەكان لەوە زیاتریان بوێت لەئەمرۆدا خەونەكانیان لە ئەجندای بەرەی ئەمریكیەكاندا جێگای دەبێتەوە، لەم هەڵبژاردەیەدا جگەلەوەی دەكەونە قورگی ئیمپریالزمی جیهانیەوە و ئایندەیان روون و تاریكە، هاوكات دوور نیە جارێكیتر رووبەرووی كارەسات و لەناوچون نەبنەوە.
لەناو ئەم دەریا لێل و پڕ لە تەنگ و چەڵەمە وبەربەستدا، كێ دەتوانێت بە كەمترین زیان گەل ومیللەتەكەی بگەیەنێتە كەناری ئارامی و بەرژەوەندی نەتەوەی و نیشتمانیشی بپارێزێت، پێوەری سەركەوتن و ئازایەتی دەیگرێتەوە. پرۆژەی روسەكان بۆ چارەسەری كێشەی كورد لە سوریا ئاماژەی سەلماندنی ئەم بۆچونەن، روسەكان گوشار لە سەر كوردانی رۆژئاوا دەكەن، كە بە مافی خودموختاری رازیبن و لە گەڵ حكومەتەكەی بەشار ئەسدا رێكبكەون، هاوكات خۆیان لە ئەمریكا دوورخەنەوە و پەیوەندیەكانیان لە گەڵ ئەو بەرەیەدا ببچرێنن. لەم پرۆسەیەدا روسەكان خۆیان وەكبەدیلی نێودەوڵەتی دەخەنەروو و بانگەشەی ئەوە دەكەن، كە ئەمان زامنی ئەو رێكەوتنانە دەكەن، بەڵام وانەكانی مێژوو زۆر نمونەی ئەم شێوە پەیمان و رێكەوتنانەی تیادایە و كورد لە مێژووی خۆیدا هیچی لێنەدوریەتەوە.
پوختەی سرنج ئەوەیە پێویستە لە ئەمرۆدا كورد زۆر وریایانە مامەڵە لە گەڵ رووداو و پێشهاتەكاندا بكات، زۆر بە وردی ئەجندا و ستراتیج و دنییابینی هزری و سیاسی و بەرژەوەندیە باڵاكانی وڵاتانی زلهێز بخوێنێتەوەو تەرازوی سەنگ و كاریگەری خۆی لەو هاوكێشە سیاسی و ئابوریانەدا بە تەندروستی بخوێنێتەوە.
 لە كۆتایدا جارێكیتر پیرۆزبای سەركەوتنی كۆنگرە لە سەركردەو تەواوی ئەندامانی پژاك دەكەم هیوادارم بەخێرایی و كەمترین زیان بگەنە ئاوات و هیواكانتان ببینن.

براتان
موعتەسەم نەجمەدین

سۆشیال میدیا

بیروڕا

ڕۆژنامەی زەمەن
وتاری هەفتانەی گۆڕان زەمەنی ڕەمەزان دایەلۆگی نێوان عێراق و ئەمریكا رووماڵی هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی ئەمریکا

کولتوور
      

دەمیرتاش لەم مانگەدا رۆمانێکی نوێی بڵاودەکرێتەوە

 

Zemenpress copyright © / [email protected]

Developed by Avesta Group & Powered by Microsoft Azure