873 تەندروستی

گرنگترین سوودە تەندروستییەکانی ترۆزی

03:03 - 15/05/2022

دکتۆر _ کامه‌ران رسوڵ ژاژڵه‌یی

 

ــترۆزی یه‌کێکه‌ له‌ به‌رهه‌مه‌ ڕووه‌کیه‌کانی وه‌رزی به‌هار که‌ تام و چێژێکی تایبه‌تی خۆی هه‌یه‌ لای میڵه‌تی کورد ، له‌ هه‌مان کات به‌ جۆرێک له‌ خۆراکه‌ به‌ سووده‌کان داده‌نرێت بۆ ته‌ندروستی مرۆڤ.

 

-ترۆزی به‌ یه‌کێک له‌ جۆره‌کانی خه‌یار داده‌نرێت و له‌ زانستی ڕووه‌کناسی به‌ ناو خه‌یاری ئه‌رمینی ناو ده‌برێت و عه‌ره‌به‌کانی عێراق پێی ده‌ڵێن خه‌یاری ئاوی و به‌ ئینگلیزی پێی ده‌وترێت  (cucumis melo flexuosus).

 

-به‌ها خۆراکیه‌کانی : بڕێکی زۆر که‌م وزه‌ی تێدایه‌ ده‌وڵه‌مه‌نده‌ به‌ ماده‌ی دژه‌ئۆکسانه‌کان و ڤیتامینه‌کانی وه‌ک : ( K , C , A , E ) له‌گه‌ڵ کانزه‌کان وه‌ک پۆتاسێوم ، پۆتاسێوم ، مه‌گنسێوم ، مه‌نگه‌نیز ، کالسێوم، له‌گه‌ڵ بڕێکی زۆرله‌ ڕیشاڵ و ئاو و ڕێژه‌یه‌کی که‌م کاربۆهیدرات و پڕۆتین و ئاسن.

 

-گرنگترین سووده‌کانی ترۆزی ئه‌مانه‌ن:

۱ ـــ پاراستنی کێشی له‌ش و ڕێگه‌ گرتن له‌ قه‌ڵه‌وه‌یی و یارمه‌تی دابه‌زینی کێش ئه‌دات له‌ کاتی ڕێجیم دا.

۲ ـــ یارمه‌تی دابه‌زینی کولیستڕۆڵی خراپ له‌ خوێن دا و دابه‌زینی فشاری خوێن.

۳ ـــ یارمه‌تی کۆنتڕۆڵ کردنی ئاستی شه‌کره‌ له‌ خوێن دا و ڕێگه‌گرتن له‌ تووش بوون به‌ نه‌خۆشی شه‌کره‌.

٤ ـــ خۆپاراستن له‌ جه‌ڵته‌ی دڵ و مێشک و نه‌خۆشی ته‌سک بوونه‌وه‌ی خوێنبه‌ره‌کان.

٥ ـــ پاریزگاری له‌ ته‌ندروستی دڵ و مێشک و به‌هێزکردنیان.

٦ ـــ ڕێگری کردن له‌ وشک بوونه‌وه‌ی له‌ش و توونیه‌تی له‌گه‌ڵ یارمه‌تی دانی پاک بوونه‌وه‌ی جگه‌ر و له‌ش له‌ مادده‌ ژه‌هراویه‌کان.

۷ ـــ خۆپاراستن له‌ نه‌خۆشی نه‌رم بوونه‌وه‌ی ئێسک و چه‌ندین جۆری.

۸ ـــ نه‌هێشتنی قه‌بزی و هه‌ندێ میکرۆبی ناو کۆئه‌ندامی میز و میزه‌ڕۆ.

۹ ــ ڕێگری کردن له‌ نه‌خۆشی ئه‌لزه‌هایمه‌ر و به‌هێزکردنی یاده‌وه‌ری.

۱۰ ـــ به‌هێزکردنی مووه‌کانی قژ و پاراستن له‌ سپی بوون و هه‌ڵوه‌رینی قژ.

۱۱ ــ پاراستنی ته‌ندروستی پێست و گه‌ش بوونه‌وه‌ی و نه‌هێشتنی چرچ و لۆچ و خاڵ و زیپکه‌ و سیسی ده‌م و چاو.

 

-زیانه‌کانی زۆر خواردنی ترۆزی:

۱ـــ زیاترکردنی کاریگه‌ری لاوه‌کی هه‌ندێ ده‌رمانی زه‌غه‌ت و دڵه‌کزێ و ده‌رمانی دژه‌مه‌ینی خوێن.

۲ ـــ هه‌ست کردن به‌ ته‌مه‌ڵی و بێهێزی.

۳ ـــ سک چوون و ئاوسانی سک.


سۆشیال میدیا

ڕۆژنامەی زەمەن