کورد چۆن پشتیوانی ئەمریکا بەدەست بهێنێت
4/1/2019 10:54:00 AM
كوردستان ئەحمەد
گۆرانکاریەکانی
رۆژهەلاتی ناوەراست و جیهان هەر لە بەهاری عەرەبیەوە تا دەگات بە رووداوی ١٦ی
ئۆکتیبەر راستەوخۆ کاریگەری لەسەر سیاسەتی ئەمریکا و هەروەها ئەرکەکانی ئەڵاتە لە ناوچەکەدا هەبووە, پرسە
هەرەگرنگەکە ئەوەیە لە دوایگۆرانکاریە گەورەکەی ناوچەکە رۆلی ئەمریکا چی لێدێت و
هەروەها کورد لەو هاوکێشە نێودەوڵەتیەدا پێگەکەی لە کوێدا دەبیێت و هەروەها دەبێت دوای ئەو هەموو پچران و هاریکاریکە کورد
چۆن پشتی وانی ئەمریکا لە ناوچەکەداو لە بەهاری عەرەبی نوێدا بەدەست بهێنین.
پێش وەرزی یەکەم
ئەمریکا
ئەمریکا ئاڵۆزترین
و سیاسیترین وڵاتی جیهانە کە راستەوخۆ کاریگەری هەی لە سەر هەموو جیهان,
پێناسەکردنی ئەمریکا بۆ هەموو جیهان وەک یەک نییە و هەر وڵاتێکی دونیا پێناسەیەکی تایبەتی بە نیسبەت
ئەمریکا وە بۆ خۆی دارشتووە, ئەوەی دەربارەی ئەمریکا لە میدیا و پەرتوکە
کوردیەکاندا هیە زۆر زۆر کەمترە لەوەی کە
ئەگەر هەمووی بخوێنیتەوە پێتوایە تێگەیشتویت لە ئەمریکا مێژو جوگرافیا و شارستانیەتی ئەو وڵات دەگەرێتەوە بۆ سەردەمی ئەبراهام لینکۆڵنی یەکەم
سەرۆکی مەزنی ئەمریکا کە بەبەهێزترین کەسایەتی ئەو وڵاتە ناسێنراوە و لە هەموو
شەقامەکانی ئەو وڵاتە ستاچیوی بۆ کراوە و خەڵک بەشانازیوە سەیری دەکەن و لێی
دەروانن
ئەمریکا لە پێش
لینکۆڵندا ئەو ئەمریکایە نەبوو کە بناغەیەکی سیاسی و ئابوری گەورەی هەبێت بەڵام
دوای ئەبراهام یاسا سەروەر بوو وەهەموو کارەکان بە نیشتیمانی کران و ئەو ئەمریکایە
بونیاتنرا کە ئێستا هەیمەنەی هەیە لەسەر هەموو جیهان, وەلەژێر هەریمەنەی ئەو
یاسایانەی کە لە ئەمریکادا هەیە ئێستا جیهان ئەگەر بەڕێوە نەبات بێگومان هەیمەنەی
هەیە بەسەریدا, ئەوەش ئەمریکایە کە ئەمرۆئابوری وە سیاسەت وە نەوەت و پارە لە
جیهاندا ئاراستەدەکات ئەو درەیە کە دەڵێت “ هەموو شتێک لە پێناو ئەمریکادا”
کە لەم دوایانەدا دۆناڵد
ترەمپ هەمان دێری بەکار هێنایەوە بەواتایەکی تر و ئەو دەیگوت ئەمریکان فێرست واتە
ئەمریکا یەکەمە کە ئامانج لەم دێرە گەرانەوەیە بۆ ئەو دێرەی کە دەڵێت هەموو شتێک
لە پێناو ئەمریکادا وە ئەمریکا لەسەردەمی ترەمپدا هەمان کاری بەراستی کرد.
کۆی گشتی
بناغەکانی پۆلۆتیک لە ئەمریکا چوار شوێنی گرنگە کە بۆ خۆیان چەندین ناوەندی
گرنگتری لێدەبێتەوە بۆ سیاسەتی ئەو وڵاتە ئەوانیش بریتین لە بەپلەی یەکەم کۆشکی
سپی بەپلەی دووەم وانتن دی سی و بەپلەی سێیەم کۆنگرێس کە پێک دێت لە هەردوو
ئەنجومەنی پیران و هەروەها سیناد وە
زائیدەن وەزراەتی دەرەوە و وەزراەتی بەرگری ئەو ڵاتە کە بە پنتاغۆن ناوی دەرردووە
و لەگەڵ ئەوەش ناوندێکی نهێنی گەورەی هەیە ک بە بەهێزترین دەزگا لە بوراری
ئاسایشدا دادەنرێت ئەویش دەزگای هەواڵگری فیدراڵی و نیشتیمانی ئەمریکایە سی ئای
ئەی دوا بەدوای ئەم بناغانە کە ئێستا هەیەتی ئەمریکا توانیویەتی هەیمەنە
بەسەر هەموو جیهاندا بکات
ئێیستا ئەوەی
گرنگە ئەوەیە ئەو دامەزراوە نیشتیمانیانە کە پنتی سنتراڵی کارەکانیان بریتیە لە
پاراستنی بەرژەوەندیە نیشتیمانیەکان و هەوەها بەرژوەندی دۆستان و هەروەها مانەوەی
ئەمریکا بەیەکەمییە لە ئاستی جیهاندا , ئەمریکا لە هەموو جیهاندا وجودێکی کرداری
زۆر گەورەی هەیە کە وادەکات راستەوخۆ کاریگەری لەسەر جیهان هەبێت
ئەمریکا تەنها خۆی
دەتوانین بڵێین زیاتر لە ٥٠ وڵاتە وەکاریگریشی لەسەر تەواوی دەوڵەتەکانی دراوسێی
خۆی هەیە و دەتوانین بڵێین هەر خۆی حاکمیان دەکات بە نیسبەت رۆژهەڵاتی ناوەراستەوە
ئەمریکا بە وردی کار لەسەر کوچە بەکوەی تەواوی هەموو شارەکانی دونیا و وڵاتانی
عەرەبی دەکات ئەوەش ئەوە دەسەلمێنێت کە
ئەمریکا کار لەسەر هەموو ئەو دەوڵەتانە دەکات کە لە رۆژهەڵاتی ناوەراستتدان ئەوەش
دابەشدەکرێت بەسەر دوو سەردەمدا سەردەمی ئەمریکای دوور لە رۆژهەڵاتی ناوەراست و
سەردەمی ئەمریکای نزیک لە رۆژهەڵاتی یەکەم
, سەردەمی یەکەم ئەو دەمەیە ئەمریکا
حاکمیەتی ناروونی لەسەدەکانی رابردوو هەبوو لە رۆژهەڵاتی ناوەراستتدا ئەوەش بەهۆی
بەهێزی بەریتانیاوە بوو لە ناوچەکەدا.
ئێستا ئەوەی گرنگە
باسکردنی ئەمریکای نزیکە لە رۆژهەڵاتی ناوەراست, ئەوەیش دوای ساڵی ٢٠٠٣ کە بەکرداریی روویان لە رءژهەڵاتی
ناوەراست کرد و دوای رووخانی رژێمی سەدام
حسێن دێت و هەروەها رووکردنە
ئەفانستان دوای رووداوەکانی ١١ سێپتێمبەر , ئەو سێرووداوەش بۆ ئێمە وەک
مێژویەکی نیزک وایە و لەبیرەوەریماندا بەتەواوی زیندووە, وە بەنیسبەت رۆژهەڵاتی ناوەراستەوە ئەمریکا
توانی لە ناوچەکەدا بەتەواوەتی رەگی ریشەی خۆی داکوتوێت بەهاوکاری ئیسرائیل و
هەروەها ئەو پلانەی کە پنتاگۆن هەیبوو بۆ رووبەرووبونەوەی هەموو جیهان و
دروستکردنی ژێرخانی ئابوری وڵاتەکەی خۆی .
بەنیسبەت کوردەوە
ئەمریکا زۆر تەمەنی کورتە و زۆر درەنگ ئاشنابوون بەیەکتر چونکە هەم ئێمە
نەماندەزانی گرنگی و زەبەلاحی ئەو ڵاتە چەندە هەم ئەوان بەتەواوەتی لە هاوکێشەی
کورد بوون لە ناوچەکەدا بەباشی ناگەشتبوون یان دروستر بڵێم نەیان دەویست لەوە
تێبگەن کە کورد چەند لە ناوچەکەدا
گرنگی وجودی هەیە , هەرچەندە کورد وەک ژمارە زۆرن لە ناو
ویلایەتە یەکگرتوەکانی ئەمریکادا , کورد بۆ نەیتوانیوە وەک جولەکەکان یاخود
تورکەکان ئەمریکا بە قازانجی خۆیان رابکێشن؟ ئایا هەر بەراستی ئێمەی کورد دەزانین
لۆبی چییە؟ ئایا دەزانین ئەمریکا چەندە گرنگە؟ ئەسڵەن چەند دێرێکمان خوێندوەتەوە
لەسەر ئەمریکا, ئایا ئەو کوردانەی کە لەئەمریکان توانیویانە هەر بەراستی ئەمریکا وەک خۆی بەئێمە بناسێنن.
من دۆستی گەورەو
گرنگم لە ئەمریکا هەیە کە راستەوخۆ لە ناوەندەکانی بریار لە ئەمریکادا کار دەکەن و
بریار دەدەن و وەک ئەمریکایەک مامەڵە دەکەن بەنیسبەت ئەم شرۆڤەیەشەوە راوێژێکی یەک
مانگیم لەگەڵ هەموویان کردووە تاتوانیم ئەم یەک دوو سەرە دێرە بنوسم, پرسیارەکە
لێرەدا ئەوەیە ئایا چی بکەین بۆ ئەوەی وەک کود لە ناوچەکەدا پشتیوانی ئەمریکا بەدەست بهێنین؟؟ لە کۆتای ئەم نوسینەدا بەوردی
دەستم خستوەتە سەر تەواوی ئەو پۆینتانەی
کە دەبوو کورد بیکردایە یا خود بیکا
((ئەم گفتوگۆیە
پەل دەهاوێت بۆ گفتوگۆیەکی نێودەوڵەتی کە لە ئایندەدا بەرەو پرۆژەیەکی مەزنی
ئەمریکی کوردی دەروات کە تەنها لە چوار
چێوەی گفتوگۆدا نامێنێتەوە و پەل دەهاوێت بۆ کاری زۆر گەورەتر کە ئەمریکا دەباتە
کۆتا قۆناغەکانی ناسین و کوردیش لەوە تێدەگات کە ئەمریکا چەندە مەزنە و دەبێت زۆر
بەگرنگی لێێ بروانین.
کۆمەڵگای کوردی
دابەشبووە بە سەر دوو بەرەی عاتفی پشتیوانی ئاینی رۆژهەڵاتی و رۆژئاوای کە هەردوو بۆچونکە لە ئێستاو لە
رابردووشدا لە خراپترین حاڵەتدا بوون ئەوەی دروستە ئەوەیە کە دەبێت چۆن ئەوە بکەین
کە دەبوو بیکەین وەک جولەکەکان و تورکەکان کردییان چۆن ئێمەش ئەوە بکەین ؟
گرنگە یەک دوو
پەرە لە رابردووی ئەمریکا هەڵدەینەوە لە ناوچەکەدا ئەویش بەو شێوەیەی خۆی کە هەیە
و نیشانی بدەین کە ئەمریکا چۆن هاتوو چیی دەوێت و چۆن کار دەکات و بنەماکانی
کارکردنی ئەو وڵاتە چۆنە و چییە؟
وەرزی یەکەم
ئەمریکا پێش بەهاری عەرەبی
ئەمریکایەکان
خۆیان دەڵێن پێش ٢٠٠٣ و ١١ی سێپتێمبەر و هەروەها روخاندنی رژێمی عێراق وجودێکی
وەها گەورەیان لە ناوچەکەو عێراقدا رۆژهەڵاتی ناوەراستتدا نەبوو , هەرچەندە دەزکا هەوڵگریەکانی ئەو وڵاتە
بەتەواوەتی دەیانزانی پێویستە نەخشەی سیاسی و ئابوری رۆژهەڵاتی ناوەراست بگۆردرێت
بە قازانجی خۆیان و هەروەها هاوپشتەکەی کە ئیسرائیللە.
لەگەڵ ئەوەش
ئەمریکا و هەموو دەزگاکانی لە رهەڵاتی ناوەراست وجودێکی مەعنەویان هەبووو رۆڵی
چارەسەری و هەروەها لێکۆڵرەوەیان دەبینی کاریان لەسەر کۆکردنوەی زانیاری
ورد و گرنگ دەکرد بۆ ئەوەی لە نزیکترین
کات کە بۆ ئەوان کاتێکی کونجاوە رۆڵو پێگەی خۆیان بەرنە پێشەوە.
ئەمریکا جاران
وەککابوسێک لە ناوچەکەکاری دەکرد ئەوەش بۆ ئەمریکایەکان جێگەی هێز و هەروەها جێکەی
تێرامانێکی گرنگ بوو, لە کۆتایدا خۆشیان بەوە کەیشتن کە دەبێت بێنە رۆژهڵاتی
ناوەراست و ودی راستەوخۆیان
هەبێت چونکە ناوچەکە
بە نیسبەت ئەوانەوە زۆر بەهێزو کاریگەرە و دەبێت لەوێ شەری بەرژەوەندیە ئابوری و
سیاسیەکانیان ئەنجام بدەن ئەوەش بۆ ئەوەیە هەم شەر لە ئەمریکا دوور بخرێتەوە و
هەم دۆستەکانیان بپارێزت
پێش ئەوەی ئەمریکا
بەتەواوەتی بێتە رۆژهەڵاتی ناوەراست و وجودی سەربازی و سیاسی تەواوی هەبێت ئیسرائیلیەکان زۆر ئەو وڵاتەیان بە ئاراستەی
خۆیان دەجوڵان بەرەو خۆیان, هەندێک هاوکێشەی سیاسی ئەمریکا هەیە شرۆڤەکاران کە شی
دەکەنەوە پێێان وایە ئەمریکا ئیسرائیل بەرێوە دەبات و هەندێک جار ئەمریکا پێویستی
بە بە ئیسرائیل هەیە بۆ ئەوەی لە ناوچەکە رۆڵی هەبێت هەندێک شیکردنەە لەسەر ئەم پرسە بکەین خراپ
نییە کە بەگفتوگۆ لەگەڵ چەند بەرپرسێکی
حکومەتی ئیسرائیل و ئەمریکا و هەروەها بەرپرسانی مەدەنی ئەو وڵاتە کردوومە
ئایا
ئەمریکا ئیسرائیل بەرێوە دەبات یان ئیسرائیل ئەمریکا بەرێوە دەبات؟
ئەوە ئەو
پرسیارەیە کە زۆر بەهەڵە ئێمە وڵامەکەیمان وەرگرتووە, ئەمریکا هەموو جیهان بەرێوە
دەبات ئەوە قسەیەکی تەواو دروستە بەڵام لەوە دروستر ئەوەیە کە ئیسرائیل ئەمریکا
بەرێوە دەبات واتە هەموو جیهان یسرائیل بەرێوەی دەبات, دوورنییە هەموومان لە ماڵی
خۆمانەوە ئاڵای ئیسرائیلماکردبێت و پێمان نەزانیبێت , لە راستیدا ئەمریکا نزیکەی
٧٠٠ ساڵ پێش هەموو جیهانە ئامادەکاریەکانیان گەیشتوەتە ئەوەندە
.
واتە پلانی
ستراتیژی ئیسرائیل لە جیهاندا بە جۆرێکە کە کەوتوەتە پێش هەموو جیهان و لە رێگەی
لۆبیەکانیەوە توانیویەتی بچێتە ناو تەواوی دەزگاو سێکتەرەکانی ئەمریکا واتە هەموو
موئەسەسە گرنگەکانی ئەمریکا بەتایبەتی چوار دەسەڵاتەکە ئیستا بەتەواوەتی جولەکەکان بەرێوەی دەبەن ئەوەش جێی سەرسورمان
نییە چونکە ئەمریکیایەکان بە لۆبی گەورە مۆتۆربە کراون ئەم لۆ بیانەش بەپارە کار
دەکەن و پارەیەکی خەیاڵیان دەێت تا
بەرپرسێکی سیناد ئاخود ئەنجومەنی نوێنەران رازی دەکەن کە بریارێک بدەن ئەم پارەیەش تەنها جولەکەکان دەتوانن دابینی بکەن.
یانی لەبەر ئەوەی
٨٠ لەسەدی تەواوی دەوڵەمەندەکانی جیهان جولەکەن بۆیە جولەکەکان دەتوانن ئابوری جیهان بەرێوە بەرن و بیگۆرن سەرەمێام ئەمە
سەر دەمە سگۆردراوە ئیستا سەرمایەدارەکان خۆیان دەبنە سیاسی و بەپارە سیاسەت
دەکەن.
ئەمە ئەو چانسەیە
کە جولەکەکان بۆ خۆیان دروستیان کرد و ئیستا حوکمی هەموو ئەمریکا واتە هەموو
جیهانی پێوە دەکەن واتە هەموو دەزگا
موئەسەسەی و سیستماتیکەکانی ئەمریکا کەوتونەتە ژێر کاریگەری لۆبیەکانەوە لۆبیش
بەپارە دەکرێت و جولەکەکانیش خاوەنی زۆتر ین پارەن هەر لەبەر ئەوەشە کە هەموو
بەرپرسەکان دەگەونە ژێر رکێفی جوەکانەوە.
ئەم هاکێشەیە
بەشێوەیەکە کە ئیسرائیل بۆخۆی تەنها لۆبی ناکات و ئیتر هەموو شتەکانی دابێتە دەست
لۆبیەکان ئیتر دڵنایەکی تەواویان هەبێت لە
ناوەندی بریاردان لە ئیسرائیل چەندین ناوەندی لێکۆڵینەوەی مەزن هەیە کە دیراسە
دەکەن کار لەسەر ئەوە دەکەن کە ئەمریکا چ
بریارێک بدات باشە بۆ ئەوەی لۆبیستەکەیان ئەوە بڵێت کە ئەوان ئەیانەوێت.
ئەوەش بەو
واتایەدێت کە ئەمریکا بۆ ئیسرائیل ئەو دەستەیە کە پێویست ناکا دەستی خۆی بەکار
بهێنێت بۆ ئەوەی ئابروی بکات و هەروەها ئاگاداری هەموو جیهان بێت واتە هەموو ئەو ئەرکانەی ئەمریکا لەماوەی
٥٠ساڵی رابردوودا کردوویەتی هەمان ئەو کارانەبوون کە ئیسرائیل لەماوەی ١٠٠ ساڵی
رابردوو پلانی بۆ دارشتبوون.
سیستمی کارەکە
بەشێوەیەکە کە لۆبیەکان هێندە بەهێزن تەنانەت هەندێک لۆبی کار بۆ ئەوە دەکەن کە
کار لەسەر فلۆبیەکانی تر بکەن و بارگاویان بکەن یاخود بیان کردن,هەموو ئەوەش تەنها
بۆ ئەوەیە بەرژەوەندیەخۆت لە ئەمریکا بپارێزی .
دوای جولەکەکان
تەنها تورکەکان توانیویانە لە پرسی لۆبی لە ئەمریکا تێبگەن و کاربکەن و بەلایەنی
کەمەوە دووهەموو گەورەترین وڵاتە لە جیهاندا کە زۆرترین پارە لە لۆبیەکانی جیهاندا
سەرفدەکات بەقازانجی خۆی و وڵاتەکەی .
ئەورپیەکانیش
هەمان کار دەکەن وە عەرەبەکانیش هەمان کار دەکەن بەنمونە دۆستایەتی نێوان
عەرەب ئیسرائیلیش لەسەر هەمان بنەما
دووبارە دارێژراوەتەوە بۆ ئەوەی بەتەواوەتی بجەنگێت بۆ بەرژەوەندیەکانی ئیسرائیل
هەتا نەچیتە
کۆڵانەتەسک و لۆبیەکانی کۆشکی سپیەوە هەرگیز تێناگەیت لۆبی کردن چەندە گرنگە و
خەرجگردنی ئەو دەیان ملیارد دۆلارەی جولەکەکان هیچ بە زایە نەرۆشتووە.
لێرەدا پرسیێکی
زۆر گرنگ دێتە پێشەوە ئەویش ئایا کورد لە
کوێیی ئەم لۆبیەگرنگەدایە لە هەموو جیهاندا یانی کەدەڵێین کورد بەگشتی لە هەر چوار
پارچە و بەتایبەتی باشوری کوردستان چیان لەمر پرسی لۆبیکردنن هەبووە ودەبێت؟
ئەو پرسە لە
وەرزانی تردا بەتەواوەتی وەڵامەکەی وەردەگرین , بەکورتی ئەو باە تەنها بۆ ئەوەبوو
کە لەگرنگی جوەکان و لۆبی جوەکان لە ئمریکا تێبگەین کە چۆ توانیان ئەمریکا بهێنننە
رۆژهەڵاتی ناوەراست کاری لەسەر بکەن و هەروەها بکەنە هێزێکی گەوەرە لەبری خۆیان
جەنگ بکات
پێش ١١ی سێپتێمبەر
هەرگی ئەمریکا کاری لەسەر ئەوەنەدەکرد کە روو لە رۆژهەڵاتی ناوەراست بکات, واتە
ئەفغانستان کلیلی کردنەوەی دەرگای ئەمریکا بوو بۆ رۆژهەڵاتی ناوەراست کە جوەکان
زۆر بەباشی توانیان لەو پرسە تێبکەن
ئیسلامی رادیکاڵ و
توندرەو دوژمنی استەقینەی ئیسرائیلە و ئیسلامی رادیکاڵیش ئیسرائیل بە دوژمنی
راستەقینەی خۆی دەزانێت ئەوەش وایکرد کە پێش ئەوەی رادیکاڵةکان بەتەواوەتی ببنە ترس لەسەر ئیسرائیل ئیسرائیلیەکان خۆیان هەستانو هەموو
توندرەوە ئاینیەکانیان بەدەستی ئەمریکا و
بەچەکی ئەمریک و ئەندازیاری ئیسرائیلی
لەناو بردوو بچوک کردەوە
بۆنمونە بزوتنەوەی
تاڵیبان پێش ئەوەی مەترسی بێت بۆ سەر واسنتن بێگومان مەترسیەکی گەورەیە لەسەر تەل
ئەڤیڤ هەر لەبەر ئەوەیە بۆشی باوک رازی دەکرێت کە پنتاگۆن بۆ پلانی رووبەروو
بوتنەوەی تاڵیبان دابرێژێت و دواجار رووبەروویی ببێتەوە و عەرشی ئومەی رادیکاڵی
ئیسلامی رادیکاڵ بەرەو تۆرابۆرا بنێرێت و باراک حسێن ئۆباماش رایبگەیەنێت
سەرگەورەی گەورەترین تیرۆریست کە ئوسامە
بن عەلی بن لادن وەک گەورەتیرۆرستی جیهان بکوژرێت و لەناوبردنی رابگەیەنێت.
موشەکە گەورە و
کیشەوەر برەکانی ئەوکاتەی ئێراق هێندە مەتری بوون بۆ سەر ئیسرایل نیو هێندە
هەرەشەنەبوون لەسەر واشنتن, پلانی رووخاندنی رژێمی دیکتاتۆری عێراق و سەدام حوسێن
پلانی ئەمریکا نەبوو بەلکوو پلانی جوەکان بوو .
هەموو ئەوەش لە
تۆڵەی ئەو چەند موچەکە بوو کە بەعس ئاراستەی جۆلانی دەکرد و ئاژاوەی دروست دەکرد,
بەڵام ئەوە تەواوی هاوکێشەکە نییە بەشێکی تری هاوکێشەکە بۆ ئەوەیە کە ئەمریکا
رابکێشنە ناو جەنگێکی گەورەوە کە دەرهاتنەوە لێیی زۆر ئەستەمە و اتیەکانەوە هەیە
ئەتوانین بڵێین
هاتنی ئەمریکل بۆ ناوچەکە هەرهەمووی پلانی تەل ئەڤیڤ بوو کاتێکیش ئەمریکا دەرواتە
دەرەوە لە رۆژهەڵاتی ناوەراست کە ئیسرائیل رازیی بیێت و بزانێت کە ئیتر مەترسی
لەسەر ئان و کلتو و ئایندەی نەماوە ئەمەش واتە چەند سەدەیەکی تر
وەرزی دووەم
ئێستا ئەمرکیا
بەتەواوەتی لە هەموو رۆهەڵاتی ناوەراستتدا وجودی سیاسی و سەربازی و گەورەی هەیە
بەجۆرێک کۆنوسڵخانەکانیان هێندەی وزراەتی بەرگری و سەرۆی حکومەتی وڵاتەکانی
ناوچەکە دەسەڵاتیان هەیە بەشێوەیەک کە دەتوانن رۆڵێکی مەزن لە سیاسەتی ناوچەکەدا
دابرێژن.
هەموو ئەمانەش
لەبەر ئەوە بوو کە لۆبیستی جوو توانی بەتەواوەتی و بەسەرکەوتوی ئەمریکا بهێ،نە ناو
گێژاو رۆژهەڵاتی ناوەراستەوە, بەجۆرێک کە هەموو رۆژهەڵاتی ناوەراست ئیستا لەژێر
هەیمەنەی ئەمریکادایە و ئەمریکاش لە ژێر هەیمەنەی ئیسرائیلدا کار دەکات.
لەبەرهاری
عەرەبیدا ئەمریکا زۆر بەتەواوەتی هاتە رۆژهەڵاتی ناوەراستەوە کە ئەرکی ئەوەبوو
رۆژهەڵاتی ناوەراست بەقازانجی ئیسرائیل دابرێژرێتەوە بەرادەیەک کە هەموو ئەو
ناوەندە ئابوری و سەربازی و سیاسی و فەرهەنگیانەی لە ناوچەدا هەن دەبێت بە خمەتی
ئەیسرائیل بشکێنەوە
ئیستا ئەمریکا هەر
بەراستی ئەو جەنگەدەکات لە سوریا لەسرە هاتری جوەان ماوەتەوە بۆ ئەەوی ئێران
تەرەتێن نەکات لە سوریا و هەروەها موشەک ئاراستەی جۆلان نەکات لە عێراق ماوەتەوە
بۆ ئەوەی ئامادەکاری رووبەرووبونەوەی ئێران بکات لەهەموو ناوچەکە کەماوەتەوە تەنها
بۆ ئەوە ماوەتەوە ئیسرائیل بپارێزێت لە بەرامبەردا جوەکانیش ئابوری ئەو وڵاتەیان
پاراستتوە و رایانگرتووە
ئەو هاوکێشەیە
بەجۆرێكە کە ئەمریکا بەراستی ئیسرائیلە بگەورەی و ئیستە هەموو ئەو سەربازە
ئەمریکیە مەسیحی و جوانەی دەجەنگن بەراستی بۆ ئیسرائیل دەجەنگن
وەرزی سێیەم
کورد و بەهاری عرەبی
بەهاری عەرەبی
بەنیسبەت ئەمریکاوە شۆرشێک بوو دژیی دیکتاتۆریەت و لەناو چوو بە نیسبەت
ئیسرائیلیشەوە شۆرشیێک بوو دژیی هەموو ئەو هێزانەی رۆژێک لە رۆژان کارەساتن بۆ سەر
جیهانی جوو بەنیسبەت کوردەوە هیچ نەبوو چونکە بەراستی کورد هیچ لەو دۆخە
نەگەیشتبوو
لە چەند شارێکی
هەرێمی کوردستان کە مەرکەزەکەیان سلێمانی بوو خۆپیشاندان چەشنی بەهاری عەرەبی
هەبوو بەڵام بەراستی خۆپیشاندانێکی زۆر نادیسپلین و بێئامانج و پرکێشەبوو هەرچەندە کارێکی وەها باشە ئەگەر
لە پێناو لابردنی گەندەڵی دابێت نەوەک ئامانجدار کرابێت بە کۆمەڵێک شتی دیکە.
کورد هیچ لە
بەهاری عەرەبی تێنەگەیشت و تێشناگات وە نەسیاسیەکانی کورد وانەیان لێوەرگرت نەخەڵکیش وانەیەکی وەهای
وەرگرت کە بزانێت داوای چیی بکات بۆ کورد
قورسە تێکچونی ستاتیۆی باشور و ئەوەی
هەبوو کەس لەگەڵی نەبوو لەورووی ناوخۆی و هەروەها نێودەوڵةتیشەوە, چونکە ستاتیۆی
باشور دەیتوانی هاوسەنگی ناوچەکە راگرێت و عێراقی لەسەر بونیاد بنردرێتەوە و
نەبێتە یاریگای نیشتیمانی شیعە و سونە و ئەوانی تریس .
پێم وابێت
ئەمریکای و بەرتانیەکانیش ئەو پەیامەیان گەیاندوبووە سیاسیەکانی کورد لە باشوری کە
رێگەنادەت ستاتیۆکە لەناو بچێت و بروخێنرێت چەنکە کار گەلی گەوەر بە باشور دەکرێـ
کە بەکەس ناکرێت.
خۆ ئەگەر سەریشی بگرتایە ئەوە باشوری کوردستان
دەبووە ستاتیۆیەکی موسوڵمان و ئیسلامی ئەوەش ترسێکی تری دروست دەکرد چونکە مەلاو
حزبە سیاسیەکان زۆر کاری توندیان کردبوو کە مەترسی هەبوو لەسەر ئایندەی دیمکراتی
لە هەرێمدا .
بۆیە ستاتیۆی
باشور لەمەر بەهاری عەرەبی هەرگیز لەوە نەگەیشتبوو کە چەندە گرنگە بەوردی چاودێری
بکەین.
لەمەر باکوری
کوردستانیش هەمان سیناریۆ بوو کوردەکانی باکور لەبەر ئەوەی نەیان دەزانی چیان
دەوێت و دوای چیی کەوتوون نەیانتوانی لە بەهاری عەرەبی یەک وانەی سەراسەری وەربگرن
, باکورد بەدەست کێوەیە بێگومان پەکەکە رێکخستنی کرووە و بونیادی ناوە بەڵام
پەکەکە نەیتوانی لە بەهاری عەرەبی بەوەی کە هەیە تێبگات و کارێکی گەوەری لەگەڵ
بکات و تەریب بەرەو شانی ئەو بروات و لەگەڵی کار بکات
پەکەکە لە باکور
لەمەر بەهاری عەرەبی هەڵەیەکی گەورەی کرد کە نەبووە هۆی ئەوەی بەهاری عەرەبی
تورکیاش بکرێـەوە هەرچەندە تێکچونی تورکیا واتە تێكچونی هەرچوار پارچەی کوردستان
بەتایبەتی ستاتیۆی باشوری کوردستان
تورکیا ئەمریکا
رایگرت وە سیاسەتی سەرکەوتوی ئەرۆدخان لە سیناریۆی کودەتادا توانی ئەو وڵاتە لە
کار گەلی وەک بەهاری تورکی بپارێزێت
هەرچەندە کورد لە وێ پێگەیەکی گەورەی هەیە بەڵام نەیانتوانی لەو پرسەدا
سەرکەوتووبن
لەمەر رۆژهەڵاتی
کوردستانیش کە هێزی کوردس گەوەرەی هەیە و ئێران رێگەی نەداوە بهێز ببن ئێران
نەکەوتە بەرگوژمی بەهاری عەرەبی خۆدڵنیام بگەیشتایەتە ئەو ساتە ئەوە پەکەکە
کۆنترۆڵی کوردەکانی ئەوێشی دەکرد و پرسی دەوڵەت لەمەر ئەوانە شتێکی وەها گرنگ نییە.
لە رۆژئاوای
کوردستان کورد زۆر بەجوانی شان بەشانی بەهاری عەرەبی و عەرەبکان ی ئەو ڵاتە رۆشت
لەلایەک لەگەڵ ئەسەد رێکک کەوت لەلایەکی تر لەگەڵ هێزەکانی تردا رێک کەوت
لەلایەتی هەردوو هێزی زەبەلاحی جیهان
روسیا و ئەمریکا قایل بوون بەکورد و هاوکاری کوردیان کرد, لەهەمووی گرنگتر
ئیسرائیلیەکان هاوکاری تەواو یکورد بووون
زیاتر لە ٤ لیوای تایبەتی ئای دی ئێف لە
ناوچەکوردیەکان دژی تیرۆ و ئەسەد دەجەنگان ئیستا رۆژئاوا بەسراوەتەوە بەو ٤٠٠ سەربازە ئەمریکیەوەی کە لە و ڵات بوونیان هەیە
و پێدەصێت ئەگەر ئەوانیش نەمێنن ئەوە هەرگیز کوردیش لەوێ نەمێنێت وەک ئەوەی ئێستا
هەیە, ئەمەش دەمانگەرێنێتەوە بۆ ئەو دێرەی کە کورد لە رۆژئاوای کوردستان بۆ نەیتانی راستەو خۆ بچێتەواشنتن و پێگەی سیاسی و
لۆبی بەهێز بکات ئایا ئەمەیێت نەدەبینی,
ئیستا ئەمریکا
لەسەر تەکلیفی جوەکان لە سوریا ماوەتەوە یەکتۆزیس لەبەر کورد لەوێ نەماوەتەوە
چونکە کورد خۆی نەیتوانیوە ئەو هێزە گەوەر بێت کە بتوانێت کاریگەر لەسەر ئەمریکا بکات کەلەسەر خاتری کورد لەوێ بمێنێتەوە.
لەنزیکەوە گفتوۆیەکی ٤٠ کاتژمێریم لەگەل هەردوو نوێ،ەری کورد لە
ئەمریکا کردووە کە لەوێ، بەراستی
هەردووکیان لەوێ زۆر خراپن و هیچیان نەکردووە و نەیانتوانیوە هیچ بکەن لەراستیدا
ئینگلیزیەکەشیان زۆر باش نییە
پێموابێت تەنها ٥ جار
چونەتە ناو بینای کۆشکی سپییەوە ئەوەش زۆر خراپە هاورێو ودۆستی باشیانن نییە پارەیان پێنییە کە کرۆکی کارەکەیە لەراستیدا رێکخراوە
خێرخوازیەکان پارەیان بۆ سەرفدەکەن
هەموو سەرکردە
ئابوریەکانی کورد لە رۆژئاوا لەوە تێنەگەیشتوون چەند گرنگە پارەکانیان بەرنە سەرمێزی
گفتوگۆی واشنتن و لەوێوە لۆبیەکی بەهێز بکەن بۆ ئەوەی پارەکانیان سەرفکبەن
بەشێوەیەکی باش یاخود لۆبی لەسەر بۆبیەکانی ئیسرائیل بکەن بۆ ئەویە هاوکار و
پشتیوانیان بن
بۆچی نەتوانتوانیوە ئەمرکیا باوەر بەوە بهێنێت
کەپاەکانی ئەوان پارەی باشن و دەبێت ئەمریکایەکان رازی بکەن کە لە سوریا بمێننەوە
و هەوەها کلری گەوەرە تر لەسەر ئابوری و سیاسەتی ئەو وڵاتە بکات
کورد لە رۆژئاوا
هەرگیز لەوە تێنەگەیشتووە بۆچی دەجەنگێت ئایا کە شەری کلاشینکۆف نەما لەبەرامبەر
ئێف شانزەکانی ئەسەد و ئێف شانزەکانی ەردۆاندا دەتوانێت چیی بکات ,,,,,
چۆن دەبێت
رووبەرووی ئەوە ببینەوە ئەوەی گرنگە ئەوەیە دەبێت کورد پارە بەرێتە رۆژئاوا خەڵکی سیاسی بەکرێ بگرێت و کاریان بۆ کات و
پۆلۆلیبراڵ بدۆزێتەوە و کاری گەورە بکات.
وەرزی
چوارەم
ئەمریکا
و کورد
ئەمریکا بەنیسیەت
کوردەوە تەنها ناوەندێکی گەورەی بەهێز و خاووەن چەک و
هێزێکی گەورەیە دیوە راستەکەی ئەمریکا لەمەر ئێمە هەرگیز دەرنەکەوتوە لە سەر ئاستی
هەر چوار پارچەی کوردستان ئەوەش لە کاتێکدا کە هەموو کورد ئەوە دەزانن کە کورد چەن پێویستی بە
پشتیوانیەکی نێودەوڵەتی و گەورەی جیهان هەیە کە ئەمریکایە.
ئایا توانیومانە
لە هاوکێشەی گرنگی ئەمریکا لە ناوچەکەدا وەک پشتیوان تێبگەین؟ لە راستیدا ئەمرکیا هیچ پشییوانیەکی کوردی نەکردووە بەکرداری و هاوپەیمانی کورد نەبووە ئەوەی هەیە ئەوەیە کە کورد خۆی بە هاوپەیمانی
ئەمریکا دەزانێت ئەوەش بۆ چونێکی زۆر
هەڵەیە زۆر جران لە چوار چێوەی چەند هاوکاری و یارمەتیەکدا
ئەمریکایەکان هاوکاری کوردیان کردووە بەڵام ئەو نەبوەتە هۆی ئەوەی کە بیسەلمێنێت
کە ئەم دوو لایەنە هاوپەیمانن
لە راستیدا چەمکی هاوپەیمانی چەمکێکە تێگەیشتنی
کەمێک ئەستەمە لە نێوان دوو وڵاتی زل
هێزدا بەکار دێت کە دەبیێت کە هەردوو وڵات
لە ئاستی سەربازی و هەروەها ئابوری و چەند
بوارێکی تردا کە زۆر گرنگە هەبێتو
لەیەک ئاستتدا بن, لە راستیدا ئەمریکا هیچ
وڵاتێک هاوپەیمانی نییە, هەرکەس بەرژەوەندیەکانی ئەمریکا بپارێزیێت ئەو کەسە هاوپەیمانیەتی خۆ ئەگەر رۆژێک پێویست بکا دەستی
بەر بدات ئەوە بەری دەدات بەبێ رەچاوکردنی هەر شتێک کە لە عەتفەوەنزیکە.
کورد لەهاوکێشەی
پەیوەندیەکانی لەگەڵ ئەمریکادانەیتوانیوە ئاستێکی بەرزی هەبێت هاوکێشەی هاوکاری
کردن یاخود پەیوەندیەکانی نێوان ئەمریکا و کورد بەسەر چەند ئاستێکدا دابەش بووە
کوردانی رۆژهەڵاتی
کوردستان سەرەرای ئەوەی هیچ پەیوەندیەکی موئەسەسیان لەگەل ئەمریکادا نییە بەلام لە
ئاستی تاکەکەسیدا توانیویانە چەن پەیوەندیەکی باشیان لەگەڵ ئەمریکا دا هەبێت ئەوەش
هۆکارەکەی ئەوە بووە کە خۆیان خولیایان هەبووە لەسەر دروستکردنی پەیوەندیەکی پتەو لەوبارەیەوە.
هەرچەندە چەند
ناوندێکی ئەمریکی لەم کۆتاییانەدا هەوڵیانداوە پەیوەندیەکی نیشتیمانی وگەورە لەکەل کوردەسیاسیەکانی رۆژهەڵاتی کوردستاندا دروست بکات بەڵام نەتوانراوە کارەکان بگاتە ئەو ئاستەی ئاستی پەیوەندیەکان بۆ هێڵی شین بەرز ببێتەوە
لە کۆتای ساڵی
٢٠٠٧ە دا چەند رێکخراوێکی ئەمریکی سیمینارێکیان بۆ کوردە سیاسیەکانی رۆژهەڵاتی
کوردستان دروستکرد بەلام بەپێی
زانیاریەکان ئەو کۆبونەوانە نەیانتوانیوە هیچ سودێکی ئەوتۆیان هەبێت چونکە
ئەمریکیەکان ئەوەی دەیانەویت بەدەستی بهێنن لە رۆژهەڵاتی کوردستان دوو ئامانجە یەکەم ئایا کورد دەبێتە
دیفاکتۆیەکی زۆر باش و بەدیل بۆ حکومەتی ئێران دوای ئەوەی ئەو وڵاتە رووبەرووی
ئێران دەبێتەوە دووەم ئایا کورد لە
رۆژهەڵات دەیەوێت موئەسەسەی بیربکاتەوە و ئێران بەیەکپارچەی بپارێزێت؟
لەراستیدا هەردوو
ئەو خاڵەی ئەمریکایەکان هەیانە لە بۆ کورد پەیوەستە بەخاڵێکەوە کەبریتیە لە یەکریزی و یەکدەنگی کورد ئایا کورد
توانیویەتی ئەوە بکات؟؟ بێگومان نەیکردووە و هەرگیزیش ناکات بەوە
دەبێت هەموو کورد
لە رۆژهەڵاتی کوردستان لەوە تێبگەن تا
ئامادەکاری نەکەن بۆ ئەوەی کە ئەمریکا دەیەوێت لە رۆژهەڵاتی کوردستان وئێران ئەوە
هەرگیز ئەمریکا یەک دۆلاریش بۆ پرسی کورد سەرف ناکات لەو وڵاتە و هێزەکوردیەکان
فیشەکێکیش وەرناگرن
لەبارەی کوردەکانی
باکوری کوردستانەوە کە خراپترین پەیوەندیان لەگەڵ ئەمریکادا نەیانتوانیوە لە ئەمریکا بەباشی بگەن و بیکەنە
چەکێکی بەهێز بۆ ئەوەی رووبەرووی تورکیا بنەوە , بۆ ئەمەیان نەکردووە ئەوە
کرنگترین هاوکێشەیی سیاسی و پرسیاری گەورەیە کە بۆ نەیاننکردووە؟؟ کە دەبوو بیان
کردایە.
ئیستا لە رۆژئاوای
کوردستان ئەمریکا وجودێکی زۆر گەورەی هەیە
لەوریی سەربازی سیاسی و میدیاییشەوە
دەبێت کورد لە رۆژئاوای کوردستان لەوە
تێبگات کە چۆن ئەو هەبوونە کرداریەی ئەمریکا لە رۆژئاوای کوردستان بقۆزێتەوە و لەوەتێبگات کە
چۆن ئەو پەیوەندییە بە دیبلۆماتی بکات
ئەوەش پەیوەستە
بەوەی ئەمریکا لە رۆژئاوای کوردستان چی دەوێت و بەدوای چییەوەیە ئەو وڵاتە لە
رۆژئاوای کورستان بەدوای چوار پۆینتەوەیە
یەکەم
رووبەرووبونەوەی تیرۆ و کۆتای پێهێنانی
دووەمك ئەمریکا
بەرژەوەندیەکانی خۆی لە رۆژئاوا دەپارێزێت کەبریتیە لە بەهێزکردنی ژێرخانی ئابوری
خۆی و هەرەهار ستراتیژی مانەوەی خۆی لە ناوچەکەدا
سێیەم گەران
بەدوای دیفاکتۆی دەوڵەتەئاینیەکان و دیکتاتۆریەکاندا کە ئایا کورد لە پرسی بەرێوەبردنی ئەو ناوچانەدا چەند
توانیویەتی نمایندەیەکی دیموکراتیک
ئەنجامبدات و ببێتە پێرستەیەکی دیموکراتی.
چوارەم رۆژئاوا
وەک بنکەیەکی لێکۆڵێنەوە بەکار دەهێنێت بۆ ئێران
ئایا کورد
دەتوانێت لە رۆژئاوای کوردستان ئەو شتانە بکات کە ئەمریکا دەیەوێت ئەگەر توانی
ئەوە بات و لۆبیەکی بەهێزی هەبوو لە واشنت و توانی ئەمریکایەکان قایل بکات
بەمانەوە و هەروەها گرنگی رۆژئاوای
کوردستان ئەوە دەکرێت ئەو پەیوەندیانە بەنیشتیمانی بکرێت و زۆر ترین هاوکاری ئەمریکا بەدەست بهێنێت ئەوەش هێشتر ناکاتە ئەوەی ئێمە پێمان وابێت
ئەمریکا هاوپەیمان یاخود دۆستی راستەقینەی ئێمەیە.
لەمەر باشوری
کوردستانەوە تارادەیەک پەیوەندیەکانی ئەمریکا و کورد چونەتە پێشەوە ئەتوانن بڵێین
گەیشتوەتە ئاستی ئاگایی و هەرەها لەیەک تێگەیشتن بەڵام نەبوەتە دۆستایەتی سیاسی ,
هەبوونی ئیمپاسی و چەند بنکەیەکی سەربازی ئەمریکا و سەردانە لەناکاو نارەسمی نافەرمیەکانی بەرپرسانی باڵای ئەمریکا بۆ هەرێم گرنگن بەڵام ناکاتە ئەوەی لەسەر رنگی
کورد و وەک دۆستێک مامەڵە دەکەن
ئەو پەیوەنیدەش
دابەشدەبێت بۆ دوو ئاست ئاستی یەکەم پێش ریفراندۆم و ئاستی دووەم پاش ریفراندۆم و
شانزەی ئۆکتۆبەر کە بەتەواوەتی بۆمان رووندەکاتەوە کە کورد دەبوو چۆن پەوەنید لە
گەڵ ئەمریکا دروست بکات و پەیوەندی هەبێت.
وەرزی
پێنجەم
ئەمریکا
وکورد لە پێش ١٦ی ئۆمتۆبەر وریفراندۆم
ریفراندۆم
گەورەتیرن دەلاقەبوو بۆ ئەوەی کورد لە باشوری کوردستان بەجیهان بناسێنرێت و
بناغەیەکی زۆر باش بوو بۆ ئەوەی بەهەموو جیهان بڵێین کە ئێمە دەتوانین دیفاکتۆیەکی
دیمکراتیانە بیین لە ناوچەکەدا و کار لەسەر دیمکراتیزەکردنی وڵاتەکەمان و ناوچەکەش
دەکەین
پێش ریفراندۆمم لەبەر ئەوەی شەری داعش هەبوو لە ناوچەکەدا و هەرێمی کوردستانیش دڵی شەرەکە بوو ئەمریکایەکان زۆر بەگرنگیەوە دەیانن روانیە
هەرێمی کوردستان ئەوەش هەر ئەمریکایەکان
نەبوو بەڵکوو هەموو رۆژئاوا ئەو گرنگیەیان بەهەرێمی کوردستان دەدا.
ئەمریکا پێش
ریفراندۆم چەند پرسێکی گرنگی لە ناوچەکە بەلاوە گرنک بوو
یەکەم ئەولەویەت دەدرایە شەری داعش و هەموو ئەو
هێزانەی کە شەری تیرۆیان دەکرد بۆیە راستەوخۆ پشتیوانیان دەکرد.
دووەم هەبوونی
هێزێکی دیمکراتی لە ناوچەکەدا کە دەتوانێت دیوێکی تری رۆژهەڵاتی ناوەراست بێت
لە پەرسەکانی مافی مرۆڤ و مەدەنیەتدا
سێیەم لەناوچەکەدا ناوچەیەکی ئارام دروست بکێت بۆ
ئەوەی چەند شەرێکی گەورە هەیە ئەمریکا بەکاری بهێنێت بۆ ئەو شەرانە
هەرچەندە کورد لە باشور هەموو ئەوانەی دەکرد و
قبوڵی بوو بەڵام تاکە مەرجی هەبونی ستاتیۆیەکی سەربەخۆ بوو ئەوەش بۆ ئەمریکا زۆر قورس بوو نەیدەتوانی لەو قۆناغەدا و تا ١٠٠ ساڵی ترش ناتوانێت قبوڵی بکات چونکە زۆر
قورس لەسەر ئەمریکا دەکەوێت کە ستاتیۆی باشور بەسەربەخۆ ببێت چونکە راستەوخۆ
نائارامی سیاسی و ئابوری روو لەناوچەکەدەکات و ئەگەر ئەمریکا بەراشکاوی
رایبگەیەندایە کە پشتیوانی سەربەخۆی کوردەکات دەکات ئەوە چوار دوژمنی راستەوخۆی بۆ
زیندوو دەبوەوە کە خەتەروو ترسناکن
هەروەها هاوکێشە ئابوریی و سیاسیەکانی رۆژهەڵاتی
ناوەراست بەتەواوەتی دەشێوا ئەوەش بۆ ئەمریکا زۆر خراپ دەکەوتەوە
ئەوەی گرنگە
ئەوەیە کە کورد مەجی قوڵی ئەمریکای هەیە لە هەرێمی کروسدستان و هەووەها ئەمریکاش
زۆر پێویستی بە باشوری کوردستانە
وەرزی شەشەم
ئەمریکا و کورد
دوای ١٦ی ئۆکتۆبەر و ریفراندۆم
هەندێک لە ئەمریکا
ناسەکان و نەیارانی بیری بەڵێ بۆ ریفراندۆم دەیانگوت نامەکەی تیلەرسن سەنگی مەحەکە
بۆ ئەوەی یارانی بەڵێ بۆ ریفراندۆم لەو
پرسە یکشێنەوە , بەڵام هەرچەندە نامەکەی
تیلەرسن زۆر تی گرنگی تێدا بوو بەڵام جۆرێک لە نادڵنیای و متمانەشی پێوەدیار بوو
کە کورد بەنیگەرانییەوە دیوراونییە ئەوانە هەرچەندە هیچ شتێک هێندەی هەڵومەجی
رەخساوی سەردەمی ریفراندۆم گرنگ نەبوو ,
یانی ئەگەر ترەمپ خۆی بهاتایەتە هەولێر و بیوتایە لاریفراندۆم مەکەن خۆمان شتێکتان
بۆ ئەکەین هێندەی ئەوە گرنگ نەبوو کە لە چکاتێکدا و لە شوێنێک بریار درا ریفراندۆم
ئەنجام بدرێت ئەوەش گرنگیەکی زۆر گەورەی هەیە کە دواجار مێژوو بریار دەدات لە هەر شوێنێک ریفراندۆم کرابێت ئەو شوێنە دەبێتە
کوردستان.
ئیستا لە قۆناغی
پاش ریفراندۆمداین ئەوەش بۆ کورد زۆر
گرنگە کە تێبگەین دوای ریفراندۆم و روداوەکەی ١٦ی ئۆکتۆبەر ئەمریکا چۆن دەروانێتە
کوردەکانی باشوری کوردستان ئایا کورد لە باشور دەبێت چیی بکات بۆ ئەوەی پشتیوانی
ئەمریکا بەدەست بهێنێت؟
پرسیارێکی زۆر
گرنگ کاتێک دەعش هێرشی کردە سەر سنورەکانی هەرێم ئەمریکا راستەوخۆ بە فرۆکەی ئێف
١٦ رووبەروویان بوەووە ئەوە واتە یارمەتی
دانی سەربارزی راستەوخۆی ئەمریکا بۆ هەرێمی کوردستان, بەڵام کاتێك حەشدی شەعبی
هاتە ناو هەرێمی کوردستانەوە بینیمان
هێزبەکار هات بەڵام ئەمریکا بێدەنگی هەڵبژارد ئەوەش تێرامانی دەوێت
وەڵامی ئەو
پرسیارە دەکەرێتەوە بۆ بریاری دروستکردنی هێڵی ٣٦ کە ئەمریکا لە نەتەوە یەگرتوەکان
بریاری لەسەر دا کە بریتیبوو لە دروستکردنی ناوچەی دژە فرین لە هەرێمی کوردستان و
داننان بە باشور ی کوردستاندا وەک هەرێمێکی سەر بەعێراق.
هەرێمی کوردستان
تەنها لەو حاڵەتەدا لەلایەن ئەمریکادا قبوڵە کە رەچاوی ئەوە بکات لەرویی
نێودەوڵەتیەوە چ چێوەیەکی بۆ دروست کراوە و تاچەند پابەندە بە عێراقەوە واتە هەتا هەرێم بەهێزبێت و دژی
حکمەتی ناوەند نەبێت و ئەرکەکانی جێبەجێ بکات لە ئابوری و مافی مرۆڤ و سنوردا وە یاساییانە داوای مافی خۆی بکات ئەوە
ئەمریکا پشتیوانی ئەکات لەچوار ێوەی ئەو
مافانەی کەلە دەستوری عێراقدا کورد هەیەتی
لەوەزیاتر ئەمریکا
ناتوانێت پشتیوانی کورد بکات خۆ ئەکەر کورد لەباشور بتوانێت بەهێزبێت و مافی مرۆڤ
لە هەرێم بگاتە لوتکە و هەرێمێکی
دیموکراتی بێت و چوارچێوەی دەستور پێشێل نەکات لەگەڵ ئەوەش لۆبیەکی بەهێزی هەبێت
لە ئەمریکادا ئەوە کورد تارادەیەک دەچێتە پێشترەوە لە ناوچەکەدا لەمەر پرسی
پەیوەندیەکانی لەگەڵ ئەمریکا دا.
کورد
چۆن پشتیوانی ئەمریکا بەدەست بهێنێت؟
پێویسەت بەروونی لەوە تێبگەین کە ئەمریکا هاوکاری کێ
دەکات و چۆن هاوکار و هاوپەیمان دروست دەکات ؟ لەگەڵ ئەوەش بزانێت ئەمریکا بەدوای
چییەوەیە هەروەها دەبێت لەوە باش تێبگەین کە ئێمە چۆن ئەوەبکەین , پێویستە کورد
ئەم مەرجانە جێبەجێ بکات بۆ ئەوەی پشتیوانی و هاواکاری ئەمریکا بەدەست بهێنێت
یەکەم- لۆبیەکی بەهێز لە واشنتن دروستبکات
دووەم- چەندین ناوەندی ئەکادیمی کوردی و ئەمریکی بکاتەوە
سێیەم- بەپێیی دەستور و قانونە دیموکراتیەکان کار بکات
چوارەم- پارەیەکی زۆر بۆ پرسی لۆبی کردن تەرخانبکات
پێنجەم- هێزی نیزامی و دەستوری رێکو پێکی هەبێت
شەشەم- مافەکانی مرۆڤ و دیمکراسی لە ناوچەی خۆیاندا
بگەیەننە لوتکە
حەوتەم-
لەناوخۆدا یەک دەنگ و یەکریز بێت لەسەر ئەو شتەی کەدەیەوێت
هەشتەم- ئەوەی ئەمریکا دەیەوێت ئەوانیش بیکەن
بەئاراستەیەکی دەستوری و یاسایی
نۆیەم- لەگەڵ دوژمنەکانی ئەمریکا دۆستایەتی نەکات
رێگەنەدات خاکی وڵاتەکەی بۆ تەرەتێنی سیاسی و سەربازی بەکار بهێنرێت
دەیەم- ئەمرکیا وەک بنەمایەکی دیمکراسی چاولێبکات و وەک خۆی بیبینێت و بریارەکانی وەک هێزی
عاتفی نەبینێت و لەسەر بنەمای دەستوری بریار بدان
کۆی ئەو خاڵانە پەیوەندی بەوەوەهەیە تاچەند دەتوانین
یەکدەنگ و یەکریز بین و هەرەوەها لۆبیەکی بەهێز دروستبکەین لە ئەمریکا