وتار

پرۆژەی نەوشیروان مستەفا

4/18/2021 10:52:00 PM 105 جار خوێندراوەتەوە

شوان عەبدوڵا

نوسەری گەورەی کورد (بەختیار علی) لەیەکیک لە نوسینەکانی دەڵێت؛ هیچ سەرکردەیەک ناتوانیت ئایدەیەکی باشتر بۆ خەڵک بەدیبهینیت بەبی خویندنەوەی میژووی سەد سالی رابردووی گەلی کورد.

ئەمە بۆ سەرکردەیەکی وەک کاک نەوشیروان تەواو دروست و لەشوینی خۆیەتی کە توانای خویندنەوەی ئەو میژووەی هەبوو توانیبووی لایەنی سیاسی و میژوو و کۆمەڵایەتی بە تیگەیشتنیکی دروست لیکبداتە و تیبگات, بیکات بە پرۆژەیەکی سیاسی کە ئەم پرۆژەیە هەر لەسەرەتای دەست کردن بەکاری سیاسی و رۆژنامەوانی و ریکخراوەیی لە تافی لاویەتیەوە کاری لەسەر دەکرد و هەر قۆناغە و بەپیی هەلومەرجی ئەو کاتە بەرنامە و پرۆگرامە سیاسیەکانی لەسەر بنیات دەنا, بەرمەبنای ئەو میژووە لە دواین پرۆژەی سیاسی لە حیزبیکی سیاسی کە بزوتنەوەی گۆڕانە بەرجەستەی دەکات, بەجۆریک هەموو توانا مرۆییەکەی تیدا دەخاتەگەر ئەمە وایکردبوو بەکۆمەڵێک رەهەندی بەهیز ببیتە جیگای ئومیدی زۆرایەتی هاونیشتیمانیان لەناوەوە و دەرەوەی نیشتیمان, کە پرۆژەکە لەئاستی بەرتەسکی حیزبی دەربچیت بە شێوازیکی فەرشی هەموو چین و کەرت و تویژەکانی کۆمەڵگا بە پرۆژەیەکی واقعی ببین و خۆیان بکەنە خاوەنی, تەنانەت جگە لە حیزبە سیاسیەکان کۆمەڵگای مەدەنی و میدیا و خەلکی سەربەخۆ و ئاراستەجیاوازەکانیش هەر یەکەو بەجۆریک ویستویانە لە ژیر رۆشنایی ئەم پرۆژە هەمەلایەنە ئاراستەی ژیانی سیاسی و ریکخراوەیان بکەن.

پرسیاریکی سادە هەیە لای خەلک ئەوەیە کەی ئەم دۆخە باشدەکریت؟ کێ دەتوانیت سبەینەیەکی باشتر بە سود وەرگرتن لە دوێنێ دروست بکات ؟ بۆچی ناتوانریت تەجاوزی ئەم قۆناغە لە حکومرانی خراب بکریت ؟ بۆچی میژوو بەردەوام خۆی دووبارە دەکاتەوە لە قالبی مەرگەساتی حکومرانی ؟

بۆ گەیشتن بە وەلامی ئەم پرسیارانە دەگەرینەوە بۆ قسەکەی بەختیار علی ئایا کێ توانیویەتی میژووی ئەم سەد ساڵە بخوینیتەوە و پرۆژەی لەسەر بنیات بنیت, ئەمە تەنها لە کەسایەتی و پرۆژەکەی نەوشیروان مستەفا بەدیدەکریت ئەگەر ئەم پرۆژەیە بە ئەقلیکی کراوە و دوو لە تەنگژە و بارگرژی حیزبی وەربگیریت و ئیشی لەسەر بکریت ئەوە دەرچەیەکی فراوان و زۆر باشە بۆ ئایندەیەکی باش.

لەماوەی رابردوو پەیوەندی حکومەت لەناوخۆی و لەگەل بەغدا و لەگەل ولاتانی ئیقلیمی و جیهانی بەچەندین هەوراز و نشیو تیپەریوە چەندان دەرفەتی گەورە بۆ کورد هاتۆتە بەردەست و خۆمان لەبارمان بردوە هۆکارەکەی ئەوەیە بەرژەوەندی حیزبی و کەسی لە پیش پرۆژەی نیشتیمانی دانراوە وایکردوە قوربانی یەکەم هاولاتیان بن بەپیچەوانەی پرۆژەکەی کاک نەوشیروان کە هەمیشە هاولاتی تیدا سەنتەرە خەمی گشتی لە ریزی پیشەوە بووە.

پرۆژەکەی کاک نەوشیروان ئیشکردنە لەسەر چەند ئاستیک کە سیاسی وکۆمەلایەتی و دارایی و سەربازی و بونیاتنانی تەنمیەی بەشەری ئامادەگی فراوانی هەیە لەگەل ئەوەی پایەکانی ولاتی بە بەهیزی داناوە کاری بەردەوامی لەسەر توانا مرۆیەکەیە بەجۆریک تان و پۆی ئەم بابەتەی کردوە کە جیگای هەلوەستە لەسەرکردنی هەموو ئەوانەیە کە دەیانەویت ئەم دۆخە بەهەموو فاکتەرەکانی تیپەرینن, لە بونیاتنانەوەی ئینسانی کورد بۆ سەرپیخستنی گەورەترین گۆڕانکاری جۆری و بابەتی بۆ ئایندەیەکی باش, لیرەدا تیگەیشتووە بۆچی بە دریژایی میژوو کورد نەیتوانیوە ببیتە خاوەن تاکیکی بەهیزی خاوەن بروایەکی دامەزراو بۆ بەرگریکردن لە دەستکەوتەکانی کە خۆی لەبەشیکی زۆری دەستکەوتەکانی ئەمرۆ بەژداریەکی کارای لە بەدەستهینانیان هەبووە قوربانی گەورەی لەپیناو داوە, کە هەمیشە دەیوت ئەوەی بەدەست هاتووە کۆی گەل و نیشتیمان لەپیناویدا توشی سەختی و ئازاری زۆر بۆتەوە ئیستا کاتیەتی خزمەت بکرین. ئەو کە دەیەویت پایەکانی دەوڵەتیکی بەهیز ببەستیتەوە بە تاکیکی بەهیز و ئابوری بەهیز و سوپای بەهیز و هیزی سیاسی یەکگرتوو کە ئەمە هەرگیز بەدینایەت ئەگەر ئەو میژووە دەستکردە جینەهیلین کە دەیان ساڵە هاوڵاتیان قوربانی یەکەم و کۆتاین تیدا وە دەستەیەک لە خەلکی فاسد و مشەخۆر بوونەتە دەرد بۆ ریگری و سەرپی خستنی ئەم پرۆژەیەی کە خۆیان و هاولاتیانیش دەزانن کردنەوەی دەرگایەکە بەسەر ژیانیکی نویدا....

ئیستا کاک نەوشیروان نەبوونیکی فیزیکی هەیە بەڵام لەگەل دروست بوونی هەر قەیرانیکی نویی و دووبارە بوونەوەی قەیرانەکان چارەسەرەکانی دینەوە بەردیدی هاوڵاتیان و خەمەکانی بۆ کۆمەڵگا دەبنەوە خەمی هەمووان تیرامان لەسەر پرۆژەکەی دەبیتەوە ئاواتی بەدیهاتنی هەموو ئەوانەی بەدوای سبەینەیەکی باشتر دەگەرینن..

ئەو هەموو سازشکردنە بۆ بەغد و ولاتانی ئیقلیمی و ململانیی ناشەریفانەی ناوخۆیی وە گەیشتنی بیرورای زۆربەی کاربەدەستان بە خراپەکاری لە حکومرانی رابردوو دەتگەیەنیت بەو بروایەی تا ناوخۆی هەریم بەهیز نەکریت و چاکسازی و پاکسازی نەکریت کۆمەڵگا لەسەر ئەساسیکی راست بنیات نەنریت, ئەوە هەر خولانەوەیە لەدەوری بازنەدا ئیتر پرۆژە فراوانەکەی نەوشیروان مستەفا کارکردنە لە دەرەوەی هەموو بازنەکان و فراوانکردنی هیلە راستەکان و ئاستیکی بەرزتر لە حکومرانی و دادپەروەری لە بەریوبردن...

ئەوان دەیانەویت تاچەند دەیەی تر ئاوا بەردەوام بین تاکەی بمانەویت ئەو ریگایانە تاقیبکەینەوە کە تاقیکرانەوە, ئەو ریگایانە بگرینەبەر کە زۆربەی جار تەی کراونو هیچمان بەدەست نەهینا وە تاکەی ئەو مامەڵەیە ناوەستینن کە جگە لەنەهامەتی هیچی بەرهەم نەهینا بۆچی ئەو سازشە نەگۆرین بۆ ساریرژکردنی برینەکان ئەمانە هەمووی لە بۆتەیەکدا چارەسەری واقعی و ئاسانی بۆ دانراوە لە پرۆژە فراوانەکەی نەوشیروان مستەفا ئەوەی لەسەر ئیوە پیویستە باوەر هینانە بە پرۆژەیەک جگە لە خەمی هەمووان هیچی تری ناویت خەباتی نیوسەدە لە هەول و ماندووبون بۆتە پرۆژەیەک لە ئیستا و داهاتوو بەردەستە بەم شێوازەی ئیستا کەس ناتوانیت کاریکی جیاوازمان پیشکەش بکات لەبەر ئەوەی ئەو لەدەستپیکردن و بەردەوامی پرۆژەکەی مەجالی جیاوازی نەهیشتۆتەوە و هەموو تەمەنی خۆی پیشکەشی بە ئەنجامگەیاندن و ئەنجامگیری پرۆژەکە کرد...

تاوەکو ئیستاش بە شێوازی جیاواز لە ئاستی جیاواز هەوڵ بۆ بەدیهینانی ئەو پرۆژەیە دەدریت و بۆتە بەشیک لە چارەسەر خەلکیکی زۆر هیوای گەورەی لەسەر هەلچنیوە دەزانن زیندویەتی پرۆژەکە بەردەوامی هەیە و لەهەر ساتیک بیت دەبیت بە ریگەچارەی کۆتایی خۆشبەختانە لەگەل تیپەربوونی کات پشتیوانانی زیاتر دەبن.