لەسەدا 26ی خاكی سوریا بەدەست كوردەوەیە
دیمەشق هێشتا دەستبەرداری "عروبه" نەبووە
06:16 - 07/05/2023
"زەمەن"
دوای گەڕانەوەی سوریا بۆ باوەشی
كۆمكاری عەرەبی، وەزارەتی دەرەوەی ئەو وڵاتە بە زمانی "عروبە" هەڵویستی
خۆی راگەیاندوو پێشوازی لە بڕیارەكە كرد، لە كاتێكدا هێشتا كۆنترۆڵی بەشێكی زۆری
خاكی سوریا لە ژێڕ كۆنترۆڵی دیمەشقدا نیە.
دوای دووركەوتنەوەیەكی زۆر بۆ ماوەی
ساڵان، سوریا گەڕایەوە باوەشی عەرەبی، ئەوەش لە كۆبوونەوەیەكی نائاسایی ئەنجومەنی
كۆمكاری عەرەبی بڕیاری لەسەر درا كە لە قاهیرە بەڕێوەچوو، له كاتێكدایه هێشتا هه‌ڵوێسته‌كانی
رژێمی دیمه‌شق په‌یوه‌ست به مافی مرۆڤ و پێكهاته‌كانی دیكه و ئازادی ڕاده‌ربرین
و پرسی دیموكراسی گۆرانكاری به‌سه‌ردا نه‌هاتووه و هاوشێوه‌ی پێش 2011یه.
لە بەیاننامەیەكدا كە ئاژانسی هەواڵی
سوریا بڵاویكردەوە، وەزارەتی دەرەوەی دیمەشق ڕایگەیاندووە، دیمەشق پەیڕەوی لەو
ڕەوتە ئەرێنییە دەكات كە لە ئێستادا لە ناوچەی عەرەبیدا ڕوودەدەن، كە پێی وایە لە
بەرژەوەندی هەموو وڵاتانی عەرەبیدایە، هەروەها لە بەرژەوەندی گەیشتن بە سەقامگیری،
ئاسایش و خۆشگوزەرانی گەلەكەیدایە.
هەروەها بەڕوونی ئەوەی خستەڕوو كە
قۆناغی داهاتوو پێویستی بە "رێبازێكی كاریگەری عەرەبی" هەیە لەسەر ئاستی
دوولایەنە و بە كۆمەڵ لەسەر بنەمای گفتوگۆ و ڕێزگرتن لە یەكتر.هەروەها جەختی لە
گرنگی گفتوگۆ و هەنگاوی هاوبەش بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی ئاستەنگەكانی بەردەم وڵاتانی
عەرەبی كردەوە.
سوریا، یاخود كۆماری عەرەبی سوریا،
لە 14 پارێزگا پێكدێت و كورد ڕێژەی لە سەدا 10ی دانیشتوانی سوریا پێكدەهێنێت،
بەڵام تا ئێستا رژێمی دیمەشق بە هیچ جۆرێك دانبە ناسنامەی كورددا نانێت و نكوڵی لە
بونی كورد و پێكهاتەكانی دیكە دەكات و بەردەوام جەخت لەسەر ناسنامە عەرەبیەكەی
سوریا دەكاتەوە.
لە ئێستادا كۆنترۆڵی سوریا بەسەر سێ
لایەنی سەرەكی دابەشكراوە. كوتلە چەكدارەكانی ئۆپۆزسیۆن بەشێك لە باكور و باكوری
ڕۆژئاوا و باشوری ڕۆژهەڵاتیان كۆنترۆڵكردووە، كە ڕووبەرەكەی نزیكەی ١١%یە، لە
چوارچێوەی پارێزگاكانی ئەلحەسەكە، ئەلڕەقە، حەلەب، ئیدلب، لازقییە، حەما و
گوندەكانی دیمەشق.
ناوچەكانی باكور و باكوری
ڕۆژهەڵات كە ڕووبه‌ری 26% خاكی سوریا ده‌كات و له پارێزگاكانی حەلەب و ڕەقە و
حەسەكە و دێرەزۆردایە له ژێر ده‌ستی هێزه‌كانی سوریای دیموكرات_كورد_دایه .
زیاتر لە 63%ی باكور، ڕۆژهەڵات،
باشوور، ناوەڕاست و ڕۆژئاوای سوریا لە ژێر دەسەڵاتی هێزەكانی ڕژێمی سوریادایە.
بۆ گەڕانەوەی رژێمی سوریا بۆ كۆمكاری
عەرەبی چەند مەرجێك دیاریكراون، یەكێك لەوانە پرسی سەروەریی رژێمی دیمەشقە بەسەر
خاك و ئاسمانی وڵاتەكەی، چاوەڕوان دەكرێت لە دوای بڕیارەكەی كۆماری عەرەبی ناكۆكی
و ململانێ لەنێوان رژێمی ئەسەد و هێزەكانی سوریای دیموكرات یاخود خۆسەری رۆژئاوا
سەرهەڵبدات، چونكە نەهجی دیمەشق هەمان نەهجی پێش هەڵگیرسانی ناڕەزایەتیەكانەوقورسە
كوردانی رۆژئاوا بەم سیاسەتە ڕازی بن.
هەفتەی ڕابردوو، ماڵپەری ئەلمۆنیتەری
ئەمەریكی لە زاری چوار سەرچاوەی ئاگادارەوە ئاشكرایكردبوو بەڕێوەبەرایەتی خۆسەر لە
ڕۆژئاوای كوردستان (باكووری ڕۆژئاوای سووریا) لە دوو مانگی ڕابردوودا لە هەوڵدا
بوون بۆ هێنانە سەر هێڵی ئیماڕاتییەكان بۆ ئەوەی نێوەندگییریان بۆ بكات لەگەڵ
حكومەتەكەی بەشار ئەسەد تا بگەن بە ڕێكەوتنێك لەبارەی ئایندەی سیاسی هێزە
كوردییەكان لە قۆناغی دوای شەڕ.
بەپێی سەرچاوە ئاگادارەكان، مەزڵوم
عەبدی (كۆبانێ)، فەرماندەی گشتیی هێزەكانی سوریای دیموكرات ناسراو بە
هەسەدە، سەردانی شانشینی یەكگرتووی ئیماراتی كردووە و چاوی كەوتووە بە
تەحنون بن زاید، ڕاوێژكاری ئاسایشی ئیماڕات و جێگری حاكمی ئەبو زەبی.
ئامانجی سەرەكی سەردانەكە، كە ڕۆژەكەی
دیار نەكراوە و باوەڕ وایە لە كۆتایی مانگی ئازاری ڕابردوو و سەرەتای نیسان
ئەنجامدرابێت، بریتی بووە لە هێنانە سەر هێڵی ئیماڕاتییەكان بۆ نێوەندگیری لە
نێوان ئەسەد و بەڕێوەبەرایەتی خۆسەر وەك هەوڵێكی هێزە كوردییەكان بۆ دۆزینەوەی
هاوبەشی نوێ لە ناوچەكە دوای كەمبوونەوەی متامانەیان بە هاوپەیمانە ئەمریكییەكان.
تا ئاماده‌كردنی
ئه‌م راپۆرته، خۆسه‌ری رۆژئاوای كوردستان هه‌ڵوێستی خۆی له‌سه‌ر گه‌ڕانه‌وه‌ی
سوریا بۆ ناو كۆمكاری عه‌ره‌بی رانه‌گه‌یاندووه.